Op de camping komen huisgorzen de broodkruimels oppikken

Inwoners van verschillende gemeenten in de provincie Taroudant, die getroffen zijn door de aardbeving in Al Haouz in september vorig jaar, hebben woensdag gedemonstreerd, in Taroudant, de provinciehoofdstad ,  zij  klagen over het gebrek aan transparantie bij het toekennen van de noodhulp. Zij verwijten de regionale en lokale autoriteiten dat zij niet ingaan op hun eisen en hen afschepen met loze beloften.

Veel gezinnen leven nog steeds in tenten, in het soms  barre klimaat, zonder dat autoriteiten reageren op hun verzoeken om de koninklijke ( ja, de koning is belangrijk)  richtlijnen uit te voeren. Die houden in dat iedereen die getroffen is geholpen moet worden, zonder uitzondering en zonder discriminatie.

De demonstranten doen een beroep op de koning om in te grijpen, zodat zijn instructies worden nageleefd. De ordetroepen hebben een mars verhinderd die de demonstranten wilden organiseren naar het hoofdkwartier van de regio Souss-Massa in Agadir, waar de regionale autoriteiten van Taroudant onder vallen. Er zijn  in de provincie 452 doden gevallen, m.n. in de hoger gelegen gedeelten in de Atlas. De stad Taroudant is gespaard gebleven, geen slachtoffers en geringe schade aan een paar huizen.

Wel is door  de aardbeving een  van de oudste en langste stadsmuren ter wereld is zwaar beschadigd , wij zagen dat al in de buurt van de camping en tijdens een wandeling . De muur van Taroudant dateert uit de 16e eeuw en is ruim zeven kilometer lang. Hij heeft 130 torens en negen poorten. De muur is een symbool van de geschiedenis en identiteit van de stad, die ooit de hoofdstad was van het Saädische rijk.

Grote delen van de muur zijn ingestort, waardoor sommige straten zijn afgesloten zijn geweest  voor het verkeer. De lokale  autoriteiten hebben barricades geplaatst ( wij zagen een lange rij hekken in de straat tegenover het  provinciehuis ) om te voorkomen dat mensen te dicht bij de muur komen en gevaar lopen. De inwoners van Taroudant doen een beroep op het Ministerie van Cultuur en vragen om een snelle restauratie van de muur.

2 oude deuren. De vraag is zijn ze authentiek of nagemaakt ? Wij denken het laatste.

Taroudant 11-02-2024

Het brood bij de bakker is nog steeds dezelfde prijs als andere jaren, voor een stokbrood betaal je 1,20 Dh, nog geen 12 cent, zoals eerder gezegd een rondplat broodje kost meestal 1Dh. Het stokbrood hier is niet zo als wij het gewend zijn, het is meer luchtig, niet zo compact, aan de smaak doet dat niet zoveel af, maar met  Frans stokbrood moet je het niet vergelijken. Dat de prijzen zo stabiel zijn, ondanks de stijging van de prijzen voor tarwe op de wereldmarkt door de oorlog in Oekraïne, komt door de subsidie van de Marokkaanse regering op de eerste levensbehoeften , zoals brood, gas en suiker. Marokko had wel subsidiehervormingsplannen, lees de geleidelijke vermindering van de subsidies, maar zit daar in ieder geval van af voor 2024.  Wat per 15 feb.  wel zal veranderen is de verhoging van de accijnszen op alcohol, m.n. op sterke dranken zoals wodka en whisky .

Aan het eind van de ochtend zijn we naar de wekelijkse souk gewandeld. Deze was wat uitgebreid tov andere jaren, de afdeling Blokker, nieuwe en 2e handskleding was nu ook voor een deel langs de weg naar de eigenlijke souk toe. Verder was het business as usual, eerst de beesten markt, hier eigenlijk alleen maar schapen. Via een poortje kom je op een gedeelte waar van alles te koop was, behalve groenten. Die was op een aparte afdeling , was groot en naast groenten van allerlei soort maar vooral  uien, wortelen, meiknollen paprika’s , tomaten en bloemkolen naast fruit. Verder veel kruiden en olijven, vergeefs hebben we gezocht naar sperziebonen. Was de markt in Had Drâ een mannenaangelegenheid , hier zie je toch ook aardig wat vrouwen die groente en fruit kochten naast cosmeticaproducten. 

Vanmiddag bij de camper zagen we een hele grote groep Rode Wouwen cirkelen, het waren er honderden, de trek is begonnen.

De souk in Taroudant kent vele gezichten.

Aan het eind van de middag zijn we nog naar het plein Assaraq gelopen via  de Arabische souk. Daar troffen we Pieter en Leny die aan een glaasje jus zaten, daar zijn we bij gaan zitten. We keken naar de drukte op het plein die langzaam op gang kwam. Nu waren er vnl medicijnmannen met wondermiddelen, we hadden ons in het antroposofische Zutphen kunnen wanen waar met zijn talrijke alternatieve therapieën  ook tegen iedere kwaal een kruid gewassen is. Op de terug weg bleek dat de viskoekjes in een sandwich met 2 sauzen met frites nog even spotgoedkoop waren als andere jaren, 8 Dn , bijna €0,80. Die gaan later vanavond in de pan, de frites zal niet meer krokant worden

Na het mindere weer van de afgelopen 2 dagen was het nu weer stralend weer, vooral vanmiddag en het werd 23º. Volgende week wordt het boven de 30º, getwijfeld of we naar zee zouden gaan of de bergen in, een strandwandeling lokt dus dat zal het wel worden, dinsdag vertrekken we weer hier.

Het blijkt dat ik vanavond de foto's die ik gemaakt heb op het Assaraq plein, per ongeluk van het SD kaartje heb gewist.

Taroudant 12-02-2024, maandag

Je komt ze elke reis wel tegen, mensen die wij het Duo Koekeloeri noemen. Zo ook hier in Taroudant, ze staan links tegenover ons. Het zijn mensen die geen hobby’s hebben, of het nu lezen, fietsen, wandelen, scrabble, scrollen op de mobiel of klospunnik is, niets van dat alles. Hun vermaak bestaat er uit het in de gaten houden van  wat anderen doen. ’s Morgens vroeg al zitten ze op een strategische positie in hun stoel en bemerken iedere beweging op, op dat tijdstip  is er genoeg te zien vanuit de stoel. Mensen die vertrekken, water tappen , ontbijtspullen afwassen ( Fransen wassen vrijwel niet in de camper af), hun pot legen. Later op de dag staat de vrouw op uit haar stoel, hondje op de arm en spiedt het terrein af, dat gebeurt enkele keren per dag. Ongetwijfeld zullen ook deze mensen ’s  avonds tegen elkaar zeggen, wat was het weer een leuke dag. Daar was misschien vandaag wel reden toe want aan het begin van de middag kwam er een reuzengrote Voyageur tegenover ons staan, met de deur naar andere Fransen die daar al een paar dagen stonden.  Er werd  meteen een tafel tegen het erf van de buren gezet, formaat behangtafel, een auto uit de achterklep gereden er werd een boom gesnoeid anders had meneer geen  tv-ontvangst, dat werd onze overbuurman teveel en die sprak de man aan op zijn gebrek aan respect voor de natuur. Meerdere mensen bemoeiden zich ermee, er was een opstootje, de cp beheerder werd ingeschakeld en uiteindelijk is de man verhuisd. Campingvemaak, niet alleen voor het Duo Koekeloeri overigens.

Overal kruiden, in gemalen  of gedroogde vorm. 

Nog even over taxi’s , mede nav de foto van afgelopen donderdag van de Mercedes taxi op onze site.  Er is afgelopen week gedoe rondom taxi’s geweest zowel in Agadir alsook in Marrakech. In Agadir heeft een Duitse toeriste zich beklaagd over de slechte toestand waarin taxi’s in Agadir verkeren. De autoriteiten in Agadir zijn kennelijk gevoelig voor kritiek van toeristen want nav de klacht is er actie ondernomen. De vrouw werd door een taxi van de luchthaven naar haar hotel in Agadir vervoerd. Omdat ze vanbuiten de stadsgrenzen kwam moest ze een Grand Taxi nemen, binnen de stadsgrenzen een petit taxi. De Grand Taxi was een Mercedes 240 , de vrouw heeft een video gemaakt en on line gezet. Daarop hebben de lokale autoriteiten meer dan 125 taxi’s van de weg gehaald. De in beslag genomen voertuigen voldeden niet aan de eisen om personen te vervoeren binnen het stedelijk gebied. De autoriteiten hebben de vergunninghouders aangespoord om hun auto's, die niet ouder zijn dan tien jaar, te repareren en te vernieuwen in overeenstemming met de wettelijke instructies. De video van de Duitse toerist heeft de lokale autoriteiten in de hoofdstad van Souss en omliggende gebieden ertoe aangezet om een strikte controle uit te voeren op taxi’s ouder dan 10 jaar  en personenvervoer in auto's ouder dan 15 jaar  te verbieden. Dat zijn die oude Mercedessen die bijna overal al vervangen zijn door Dacia Lodges. 

Modewinkel bij de ingang van de Arabische souk

In Marrakech speelt een ander probleem rondom taxi’s , hier gaat het over onbeschoft gedrag van taxichauffeurs: Het probleem is op sociale media aan de kaak gesteld door de inwoners van de stad, die klagen over chauffeurs die weigeren te stoppen voor klanten, hen niet naar hun bestemming willen brengen, of zich tijdens de rit onbehoorlijk of respectloos gedragen. De chauffeurs snijden zich in eigen vlees, het gebruik van apps om vervoer te vinden ( de Marokkaanse ‘Über? ‘) wint zo aan populariteit.

Pas laat kwamen we op het idee om de zonnepanelen schoon te maken van stof en Saharazand die met de regen van vrijdag was neergedaald. Een houten ladder van de cp gebruikt et voilà.

Fotos op en rond het plein Assaraq genomen

Tegen de avond zijn we met zijn zessen, Marga en Hans, Pieter en Leny en wij gaan eten op het plein Assaraq, dat was heel gezellig.

I.t.t. gisteren waren er er geen kruidendokters, verhalenvertellers etc, wel was het aardig druk rondom het plein. Pieter heeft nog geprobeerd  het SD kaartje te herstellen, de foto’s weer terug te halen via een programma, die zijn er wel maar allemaal betaald.  Toch nog wat foto’s gemaakt, het voelt toch als 2e keus. 

Het was een warme zonnige dag met tegen de 30º. Morgen naar zee, niet veel koeler lijkt het door aflandige oostenwind.

Sidi Wassay 13-02-2024, dinsdag

Pieter en Leny, Hans en Marga gaan naar Tafraout , wij naar zee, we hebben gisterenavond  afscheid genomen en zien elkaar ongetwijfeld weer  in Tafraout.

Vanmorgen werden we uitgezwaaid door het duo Koekeloeri, we waren ongeveer 9.15 uur op pad. Eerst hebben we onderweg in een dorp langs de N10 geld gepint want we zijn vandaag naar Sidi Wassay gereden, de camping moet betaald en we moeten tanken hoewel je bij het tankstation  hoe langer hoe meer met de credit card kunt betalen.  We wilden naar Sidi R’bat die aan de andere kant van de rivier de Souss ligt. Maar aangezien ik gisteren verkouden ben geworden, loopneus, wat verhoging, wat hoesten en  daardoor slecht geslapen heb  etc, leek het beter om naar een camping te gaan dan bij het hotel op de parking met het prachtige uitzicht over de oceaan en naast het natuurpark te staan.

We reden over  N10 die door de vlakte van Sous Massa liep en  totaal niet druk was  tot aan het vliegveld van Agadir, met af en toe een grazende kudde schapen of geiten. We  hadden enig  oponthoud na het vliegveld om dat één rijrichting was afgesloten wegens asfalteer werkzaamheden. We reden om Agadir heen en kwamen op de NI naar Tiznit , een prima weg maar met tekens snelheidsbeperkingen, van 80 naar 60, flink uitlijken dus. Want de politie staat niet alleen met laserguns de snelheid te controleren maar er komen hoe langer hoe meer flitspalen.

Er is weer wat veevoer verzameld, op naar de boerderij. Dit is vlakvoor Sidi Wassay

We zijn na ruim 2 uur rijden op camping Sidi Wassay Beach gekomen, door een omgeving die, toen we van de N1 afkwamen, steeds meer een landelijk karakter kreeg. Er was de nodige kasbouw maar daarna kleine akkers van boeren. De eerste keer dat we hier waren zal 15 jaar geleden zijn, daarna nog een paar maal. De eerste keer zijn met we met een gids het natuurpark in geweest met een 4wheel drive. Leuk op de momenten na dat hij dacht dat we wel zouden kicken om over zandduinen te scheuren.  Maar veel leuker vinden wij het bij hotel La Dune bij het natuurpark maar nood breekt wet. We staan hier ook niet verkeerd, we staan op de 2e rij en zien een stukje zee en we staan tussen 4 Nederlandse alleenreizende dames,   makkelijk in het contact .

Doordat ik   minder fit ben  een kleine wandeling gemaakt over het brede strand en een leuk gesprek gehad met een Marokkaan van mijn leeftijd die met zijn vrouw op de rotsen zat. Het was op dat moment, afgezien van het gebrek aan energie, ook erg warm op dat moment van de dag, het begin van de middag, Er was toen aflandige wind en het werd 30º, vanmiddag was er wat lichte sluierbewolking en kwam er zeewind en werd het 27º. Een rustige dag aangepast aan de omstandigheden, vanmiddag nog een half uur geslapen in de schaduw , dat gaf me wel weer wat meer energie.

Sidi Wassay 14-02-2024, woensdag

Vannacht redelijk geslapen, wel wat hoesten tegen de ochtend. Het was trouwens wel een bizar zachte nacht, met 19º was het bijna een tropennacht.(20º).

We hebben een strandwandeling gemaakt richting de monding van de rivier de Souss die allang niet meer in de  Oceaan uitmondt, er is geen aanvoer meer van regenwater vanuit  de rivier in het binnenland.  En zo wordt ook dit unieke natuurgebied bedreigd door uitdroging. We hebben slechts 2 strandlopers gezien tijdens onze wandeling, verder geen zeevogels. Het was te warm om te wandelen, er stond een hele stevige oostenwind die duinzand over het strand blies en dat voelde niet zo fijn aan de benen , toch nog een uur gewandeld in de richting van Sidi R’bat.

Sidi Wassay ligt in het nationaal natuurpark Sous Massa, opgericht in 1991, De noordgrens van het park is het estuarium van de rivier de Oued Souss en aan de zuidkant ligt de Oued Massa. Het gebied bestaat uit  steppe met zandduinen, stranden en draslanden. Door de ernstige droogte zijn de draslanden vrijwel verdwenen.  De grondsoort is voornamelijk zand met daarnaast rotsige stukken. We komen hier sinds 2009 omdat het een uniek gebied is , de met uitsterven bedreigde Heremiet  Ibis , ook wel Kaalkop Ibis, leeft hier in een kolonie. Hier leven nog 95% van de overgebleven Heremietibissen ter wereld . Gisteren zagen we een paar keer een groepje over vliegen, daar worden we dan enthousiast van.

Beetje heiig op de foto maar rechhs bij de zendmast ligt Sidi R'Bat waar we een paar x gestaan hebben.

Ook leven in het natuurpark Oryxen, dat is een soort  antilope met aparte horens. Nadat in 1951 de laatste exemplaren in Marokko zijn gesignaleerd, zijn ze in het natuurpark hier geherintroduceerd. We hebben ze eenmaal waargenomen in 2009, van te grote afstand om ze toen te kunnen fotograferen.

Er staat hier een groep van 11 campers, begeleid door de vloggers van Endless on Wheels. Ze maken een rondreis door Europa die door iemand anders is uitgestippeld in een route boek die er goed uit ziet. Ook zij  gaan naar Tafraout maar niet naar de Palmerai. Vanmiddag kwam een van de leden van de groep hier even een praatje maken. Zij, Marieke ,  volgde  niet alleen onze verhalen al een jaar of tien maar bleek bovendien een oud collega van van het Aventus College. Leuk en toevallig om elkaar dan hier te ontmoeten.

Het was vandaag te heet om iets te doen dan hangen en lezen. Door de harde wind die uit de Sahara kwam werd het 34º onder de brandende zon, nog weer warmer dan gisteren, morgen weer normale temperaturen

We hadden hier in het restaurant willen eten omdat het te heet is om te koken, blijkt het Valentijnsdag te zijn. En daarom is het kennelijk leuk om dan een Valentijnsdiner te organiseren , dus hebben we vanavond tegen 21.00 uur toen het wat afgekoeld was tot 28º, buiten  een heerlijk stokbrood met oude Hollandse kaas  gegeten.  

Trouwens opnieuw 2 grote groepen Rode Wouwen vandaag gezien.

Tafraout 15-02-2024, donderdag

We zijn weer in Tafraout gekomen aan het begin van de middag. Dit is wel de meest favoriete plek van ons in Marokko, dat komt doordat het in een keteldal ligt omgeven door granietrotsen die , al naar gelang de stand van de zon, een andere kleur aannemen. En omdat je hier heerlijk vrij kunt staan, dwz je voelt je vooral vrij want de gemeente Tafraout is zo slim geweest om in te zien dat het campertoerisme geld in het laatje brengt.  Je betaalt hier 15 Dh per nacht om te staan, die wordt geind aan het begin van de avond door de bewaker die hier ook ’s nachts verblijft. En sinds een paar jaar is er een officieel sanistation, de eerste in Marokko. Voor die tijd moest je de cassette legen op de grote mestvaalt waar ook de schapenstront lag, een weinig frisse bedoening.

We komen hier sinds 2008, de eerste 2 jaar hebben we op een van de 3 campings gestaan die hier vlakbij het dorp liggen. Het dorp is in de loop der jaren behoorlijk opgeknapt, wegen zijn geasfalteerd, het was eerst een stoffige bedoening. We hebben er ongeveer 3 uur over gedaan over de 160 km  om hier te komen. Aanvankelijk via de NI naar Tiznit met weer veel snelheidscontroles . Daarna klim je omhoog via de R104 naar de Col de Kerdous , dat is een mooie route, jammer dat het wat heiig was. Onderweg passeer je wat dorpen en een paar oases. Het is bedroevend om te zien hoe slecht de palmbomen erbij staan, zij hebben vreselijk onder de droogte te lijden.  Het was zo heiig dat we niet zijn gestopt bij het hotel boven op de Col de Kerdous waar je anders van het uitzicht kunt genieten over de vlakte van Souss Massa. Toen we in Tafraout kwamen zagen we meteen  al een aantal bekenden. We staan nu aan de andere kant van de droge sloot , ter hoogte van de plek waar we vorig jaar stonden maar dan aan de overkant. Op deze plek, door Pieter het eiland genoemd, staan ook Pieter en Leny en Henk en Marita die vlak voor ons hier zijn gearriveerd.

Tussen Tiznit en de Col de Kerdous

De avond en de nacht zijn minder leuk verlopen. Door de aanhoudende oostenwind wilde de temperatuur buiten maar niet zakken, om 11.00 was het nog 25º. Daarna draaide de wind en voelde je wat afkoeling en zakte de temperatuur in de camper van 38.4º ’s middags tot 29º rond middernacht. We hadden alle ramen open en de Maxfann deed zijn best maar het koelde maar zeer langzaam af. Dit was een zomeravond zoals in augustus in Zuid Spanje. Het vervelendst was echter dat het virus wat ik heb gehad, ik heb er geen last meer van, nu Everdien te pakken kreeg. Het begon aan het eind van de middag met keelpijn bij haar net zoals bij mij. Maar toen we na middernacht naar bed gingen kreeg ze vreselijk last van haar slokdarm. Tegen de keelpijn had ze zuigtabletten genomen, Trachsil dus weer het bed uit om te kijken of er iets in de bijsluiter stond over een dergelijke bijwerking. Maar nee, ze heeft toen Esomeprazol geslikt, een maagzuurremmer die ikzelf moet  gebruiken, maar geen resultaat, ze hield veel pijn. Om 2.15 uur uur zat ik op internet om te kijken naar mogelijke allergische reacties op Trachsil waar o.a. Lydocaïne inzit, die waren er wel maar niet die slokdarmpijn. Al met al heeft Everdien nauwelijks geslapen, de pijn nam in de loop van de nacht af om plaats te maken voor  hoofdpijn. Achteraf denkt Everdien dat die pijn komt omdat we ivm de hitte ’s middags veel gedronken hebben, vnl water maar ook een paar glazen aanmaaklimonade , smaak Mojito, die wat zurig is door de citroen, daardoor w.s. zuurbrand .

We zijn aan de klim van de Col de Kerdous begonnen

Vanmorgen vroeg ik me af of het niet beter was om aan zee te blijven en niet te reizen maar Everdien wilde toch naar Tafraout. Ze hield het de hele reis goed vol, maakte foto’s, toen we in Tafraout kwamen  stortte ze in en is ze naar bed gegaan. Met dank aan Pieter die o.a een stam van een  palmboom opzij rolde vonden  we een plekje  waar we in de zon of schaduw kunnen zitten, tv ontvangst hebben en de ochtendzon op de voorruit schijnt, dat laatste denken we tenminste. Dat zou prettig zijn , nu zijn de nachten niet zo koud maar ze gaan dalen naar 5º eind volgende , dan is de zon vroeg wel zo fijn. De zon schijnt tot hier tot 18.15.uur, dan verdwijnt hij achter de bergen.

Het was windstil toen we kwamen, we hebben de luifel uitgedraaid en Everdien ging zoals gezegd meteen naar bed, te moe om te eten. Ik zat wat te internetten en ongeveer half 3 hoorde ik het, er kwam een windvlaag aan, Tafraout is daar berucht om. Ik rende naar buiten, haalde in de haast mijn been open aan een stoel en kon nog net een luifelpoot vastpakken, de andere ging een meter de lucht in. Dat zag Henk en die snelde te hulp en we hebben de luifel nu stevig vast staan, met dank aan Henk. Fijn hoor die Nederlandse buren die ongeveer 50 m van ons af staan. Het had anders kunnen aflopen, we hebben hier meerdere malen luifels over de camper zien slaan. We zetten de luifel altijd goed vast, nu door omstandigheden vergeten.

UIteindelijk staan we mooi in het keteldal in Tafraout

Door de consternatie met onze luifel werd Everdien wakker na misschien een half uur te hebben geslapen. De rest van de middag hebben we buiten gezeten en wat gelezen. Het was wat winderig en met 23º prima te doen. Aan het eind van de middag steeg de verhoging van Everdien tot rond de 38º en ging ze weer naar bed. Morgen is ze hopelijk weer wat opgeknapt, anders ga ik alleen er even op uit.

Tafraout 16-01-2024, donderdag

Vannacht was het buiten 11º, in de camper 17 en de zon kwam om 8.46 uur mooi door vooraam en zijraam de camper binnen, gisteren goed gegokt met het neerzetten van de camper. Het was erg vochtig geweest vannacht, door de zon verdween dat vocht wel snel.

Everdien’s lichaamstemperatuur liep gisterenavond op tot 38.9º, ze heeft dan ook de hele avond in bed gelegen op een half uur na. Ze heeft matig geslapen door hoofd- en keelpijn. Vannacht dacht ze aan het gesprek met de longarts in dec. jl. Ze heeft nl COPD en de arts zei toen nav de griep in Spanje dat ze niet moest aarzelen om een stootkuur Prednison te nemen. Dus heeft ze vanmorgen, naast paracetamol , ook Prednison genomen, dat wondermiddel tegen alles wat vies en voos is.

Ik ben alleen even wat boodschappen gaan doen vanmorgen toen Everdien het bed weer in dook . Diverse bekenden gezien en even een praatje mee gemaakt, daarna bij een winkel met honing ,amandel en arganproducten cactus honing gehaald wat goed voor de keel schijnt te zijn. 

Vanmiddag kwamen Marjos en André ook op het eiland  staan, zij kwamen uit de oase Tigmirt waar Trui en Kees ook stonden. Die zijn vandaag naar Amtoudi gegaan, 6 jaar geleden hebben wij daar de Agadir nog beklommen.

Een VW busje heeft kans gezien om op een plateau tussen de rotsen te komen.