We zijn in Asilah op de cp. aan het strand gaan staan. Daarna zijn we de stad ingegaan en hebben daar het simkaartje opgewaardeerd. Als een simkaartje een half jaar niet gebruikt wordt, moet hij opnieuw geactiveerd worden, je moet dan een formulier bij je hebben van het simkaartje die we vorig jaar gekocht hadden(een 4G kaartje). Dat lag in de camper, een nieuw simkaartje kost 30dh en dan heb je 20 dh beltegoed.( 10dh is €0,95), dus dat kost je de kop niet.

Toen konden we meteen de bankkaarten met ingang van morgen op werelddekking zetten via internet.

                                                           Een paar foto's van vanmiddag van de mooie medina van Asilah

Het was trouwens weer leuk om door de schilderachtige medina van Asilah te lopen , hoewel we er misschien al wel 10x zijn geweest blijven die witte en blauwe kleuren van de huizen erg mooi.

Jaap en Diane hebben een aperitiefje bij ons gedronken, het was uitermate gezellig. Daarna hebben we bij het eenvoudige restaurantje naast de cp calamares en frites besteld , lekker gegeten nadat het bij de camper was bezorgd.

Het was opnieuw een fijne kennismaking met Marokko.

Mohammedia 28-01-2019,maandag

Nog even over de vlotte afhandeling bij de douane gisteren toen we Marokko inkwamen: je hoeft zelf geen 3-delig formulier in te vullen om je camper ‘in te voeren’, het is nu geautomatiseerd. Of de gegevens gescand worden of in de computer worden getypt, dat hebben we niet kunnen zien.

Je zou vandaag een nuttige dag kunnen noemen, althans een dag waarop we nuttige dingen hebben gedaan.

Allereerst hebben we getankt, waar bij de €0,83 per liter die we betaalden voor de diesel alleszins meeviel. We hebben meteen bij het tankstation een fles butaan gekocht, 150dh voor de fles met inhoud. Propaan is vrijwel niet te krijgen in Marokko, we weten alleen dat je het in Marrakech kunt krijgen bij de gasfabriek, dat hebben we een paar maal gedaan, het is nu zo’n 10 jaar verboden om je fles te laten vullen bij de fabriek in Agadir. Propaan is wel meer dan 2x zo duur dan butaan. En vorig jaar hebben we een fles laten vullen op de camping Bakanou in Tifnit. Je snapt niet dat het zo moeilijk te verkrijgen is in Marokko, propaan kan veel lagere temperaturen verdragen.

Vervolgens moesten we hoog nodig pinnen, we waren vrijwel door onze dirhams heen. We vonden een straat met een 4-tal banken naast elkaar, een man die op straat stond zij dat ze bij de banken aan het werk waren. Dat is te hopen dacht ik nog nadat ik bij 2 banken een vergeefse pin poging had gedaan,( het zal toch niet dacht ik lichtelijk nerveus) ,bij de 3^e bank kon ik wel pinnen  Toen ik  een auto van Brink's geldtransport zag staan,  begreep ik dat de man niet stond te zwamneuzen, maar er op doelde dat ze nog van cash voorzien moesten worden na het weekend.

http://www.stedebouwarchitectuur.nl/product/250816/langste-tuibrug-in-afrika-verlicht-met-led

Opgelucht reden we richting Mohammedia , ons reisdoel van vandaag. Via de tolweg, die voor een deel langs de pas in gebruik genomen HSL-lijn loopt.

Het noorden is vruchtbaar, het is groen omdat het nogal veel geregend heeft de laatste tijd, te zien aan de grote plassen op de velden. Er wordt overal op het land gewerkt, er lopen kuddes schapen en je ziet af en toe een paar koeien, dik onder de modder. En in de buurt van Moulay Bousselham zie je veel landbouw onder plastic. We realiseerden ons dat we gisteren eigenlijk nauwelijks vrachtverkeer hadden gezien, zou er net zoals in West Europa een verbod zijn op zondag of was het toeval?

We hadden net tegen elkaar gezegd dat er zoveel remsporen en omgewoelde bermen en stukken nieuwe vangrail te zien waren daar waar auto’s van de weg waren geraakt, of er lag aan de overkant een vrachtauto op zijn kant in de berm. En 10km voor onze afslag naar Mohammedia lag er nog een personenauto in de berm. Een paar jaar geleden althans, behoorden Marokkaanse chauffeurs tot de slechtsten ter wereld, misschien komen we een dezer weken nog wel recente cijfers tegen.

We zijn nu voor de derde keer over de langste tuibrug van Afrika gereden(950m), Mohammed VI, die 's nachts prachtig verlicht moet zijn.

We staan op camping Ocean Blue waar we een paar maal eerder hebben gestaan, 270km gereden vandaag. We hebben de camping langzaam ingesloten zien worden door lage flats, er is hier veel gebouwd en dat wordt er nog steeds. We zitten in de buitenwijken van Mohammedia, alle beschikbare grond wordt bebouwd. Rondom de camping zijn de bouwwerkzaamheden vrijwel afgerond zodat je er geen last meer van hebt. Naar Marokkaanse begrippen is het een mooie camping, gelegen aan zee. Je kunt hier niet zwemmen in de Oceaan, er zijn te veel rotsen.

Een reden dat we op de camping hier zijn gaan staan is dat we hoognodig een wasmachine moesten gebruiken. Dat kan hier voor 50dh, een gebruikelijke prijs in Marokko. Ik zei het, een nuttige dag, maar ook een fijne dag omdat het een stralende middag werd. Eerst was het nog bewolkt maar vanmiddag slechts zon en niet veel wind waardoor het warmer aan voelde dan de 17º die het was. Heerlijk weer om buiten te zitten lezen.

Mohammedia 29-01-2019

Er staan hier voornamelijk Franse campers waarbij opvalt dat er nogal wat camperaars zijn die we rond de 80 jaar schatten.

Nu hebben we op onze reizen campers uit allerlei landen ontmoet. Gisteren echter stond er achter ons een camper met een vreemd nummerbord , als landen kenteken ROK, het was een Zuid Koreaanse camper , een Hyundai. Hij was van een alleen reizende man, het was een brede lage bus met een harmonicadeur, of het een originele fabriekscamper was of een omgebouwd kleine bus zal een raadsel blijven, voordat we een praatje konden maken was hij al vertrokken.

Vandaag is voor ons een Duits echtpaar komen staan, ze zijn voor de eerste x in Marokko. Ze hadden er al veel over gehoord variërend van eens maar nooit weer tot moet je absoluut gaan doen. De eerste 5 dagen waren hun goed bevalen.

                      Een wulp of een regenwulp? Deze lijken erg op elkaar, maar we houden het op een regenwulp vanwege de donkere oogstreep.

We hadden gisterenavond nog gewoon tv-ontvangst, eigenlijk boven verwachting. Sinds Canal Digital de Nederlandse zenders heeft verplaatst van Astra 1 naar Astra 3 , een paar jaar geleden, is de ontvangst in Zuid Europa en Noord Marokko moeilijker geworden omdat Astra 3 minder sterk is . Kom je grofweg beneden de lijn Safi-Marrakech, dan kun je Astra 3 weer gewoon ontvangen omdat je dan profiteert van de satelliet die gericht is op de Canarische Eilanden. Dat we nog ontvangst hebben zou kunnen komen omdat we een automatische skew hebben, we hoeven de LNB niet handmatig te verzetten wat anders zou moeten in bv Portugal en Spanje als dat niet automatisch gebeurt zoals in ons geval.

Vanmorgen zijn we langs de zee gewandeld, er bloeien al veel bloemen, er dartelen lammetjes en af en toe zie je een ooievaar met een tak in de bek overvliegen. Allemaal lentebodes, hoewel het weer vandaag tegenviel, niet veel zon en maar 16º. We hebben dan ook maar een uurtje buiten gezeten.  

Ben Guerir, (Tankstation, 75 km voor Marrakech), 30-01-2019, woensdag

We lagen gisterenavond al vroeg in bed, ongeveer 22.45uur. Dat had niet te maken met het feit dat we geen tv-ontvangst hadden, het was zwaar bewolkt dus ongunstige omstandigheden voor de ontvangst. Nee, tijdens het wandelen gisterenochtend kreeg ik een wat onbestemd gevoel in de maag en voelde me licht misselijk. Aan het eind van de middag raakte ik flink aan de diarree en in het begin van de avond kwamen daar kotspartijen bij: buikgriep. We hebben alle twee daardoor slecht geslapen maar vanochtend voelde ik me al een stuk beter. We besloten naar de Ourika vallei te rijden, iets voorbij Marrakech, 285km.

Aan het eind van de ochtend werd ik weer misselijk, we konden nergens stoppen op de tolweg, dus had Everdien snel een emmer gepakt en al rijdend mikte ik keurig in de emmer. Het was nog 20km naar een tankstation wat we vrij langzaam rijdend hebben gehaald , ik was ook helemaal duizelig geworden en met het zweet dat van mijn rug gutste hebben we geparkeerd bij het tankstation. Opnieuw diarree en ook koorts dus ben ik klappertandend het bed ingedoken. Het moet wel het Norovirus zijn waar ik meer besmet ben geraakt. Een geruststelling is dat het vaak na 2 à 3 dagen weer over is. Het is echter wel heel besmettelijk, maar hopen dat Everdien ervan gevrijwaard blijft.

Nadat ik een halve middag in bed heb gelegen en een uurtje geslapen heb, voel ik me wel wat beter zo in de avond.

Marrakech 31-01-2019, donderdag

Allereerst iedereen bedankt voor de gezondheidswensen via e-mail, whats app of het gastenboek, leuk om die te krijgen.

Gelukkig hebben we vannacht redelijk kunnen slapen ondanks de nabijheid van het verkeer wat de hele nacht doorrijdt.

Gisterenavond een klein beetje gegeten , wat tv gekeken ( weer gewoon ontvangst) en omdat ik me weer fit voelde zijn we vanmorgen gaan rijden, we wilden naar de dichtstbijzijnde camping , toch wat comfortabeler dan langs de snelweg.

Het was maar 64km en het ging prima al voelde ik me wat onzeker tijdens het rijden omdat ik gisteren bijna was flauwgevallen. 

We zijn op camping Ferdaous gaan staan wat een km of 15 voor Marrakech ligt. We zijn een paar x op deze camping geweest en ze hebben zowaar het een en ander opgeknapt. Zo is er een splinternieuw sanitair gebouw gekomen, wordt het andere gerenoveerd en ook het receptiegebouw is nieuw. Het wordt hier soms de pauwen camping genoemd omdat er een paar pauwen lopen, maar dat zie je op nog een paar campings in Marokko. Waar ze w.s. wel uniek in zijn is dat in het campingwinkeltje wijn en bier wordt verkocht. Je hebt wel eens een restaurantje bij een camping waar ze alcoholica schenken maar hier wordt zelfs gevraagd als je brood komt kopen of je ook wijn wilt.

Er staan ruim 30 campers hier waaronder 4 Nederlandse.

Vandaag nog een beetje kalm aan gedaan, een stukje gewandeld maar hoofdzakelijk bij de camper zitten lezen in de zon. Het was namelijk fantastisch weer, weinig wind, een strakblauw hemel en ruim 20º.

Marrakech 01-02-2019, vrijdag

Het was eigenlijk niet eens zo zeer de vraag òf maar meer wanneer de eerste verschijnselen van het virus zich bij Everdien zouden voordoen: nou vannacht dus.

Het is een erg besmettelijk virus, zelfs besmetting door de lucht via braaksel is mogelijk. In verpleeghuizen worden, als die hierdoor worden getroffen , allerlei strikte hygiëne maatregelen voorgeschreven. Dus in een camper met z’n tweeën op een paar vierkante meter is het logisch dat je elkaar besmet. Je kunt na een besmetting niet opnieuw ziek worden , dat is natuurlijk wel weer prettig om te weten.

Het is lastig, niet meer dan dat. We zijn niet met een vliegvakantie van een week, we hebben geen reisprogramma wat in de war raakt. Onze plannen lopen hooguit iets vertraging op, voorlopig maar even een pas op de plaats.

We wilden eigenlijk morgen Marrakech met de bus gaan bezoeken maar aangezien we die mooie, interessante stad al meerdere malen hebben bezocht, zou het geen ramp zijn als dat niet door zou gaan. Maar we wachten even af.

Marrakech 02-02-2019, zaterdag

Het gaat al wat beter met Everdien en hoewel ze nog wat koorts had zijn we toch naar een andere camping gereden 24km verder, niet nadat ze 2 paracetamol had genomen. Dwars door Marrakech waarbij Tomtom natuurlijk een ‘leuke’ kortere route wist, maar het ging goed.

We staan nu op Ourika camp, een prachtige camping, 6 jaar oud, waar we nog nooit eerder zijn geweest. Het is van een rijke man uit Marrakech, er staat een mooi restaurant bij het zwembad. ’s Zomers schijnt het hier ramdruk te zijn, nu staan er een 10-tal campers. Er is hier veel groen, al dan niet bloeiende bomen en struiken en ruime staanplaatsen afgezet met beplanting, je hebt het gevoel in een tuin te staan..

Aan het eind van de ochtend kwam Arjan, die kennen we van het camperforum en die hebben we vorig jaar ook in Marokko ontmoet. Hij gaat morgenavond zijn vrouw van het vliegveld halen om samen een rondreis door Zuid Marokko te maken.

Om levensmiddelen te halen moet je naar het dorp hier vlakbij lopen, ongeveer 1km verwijderd. Dat is ook de reden dat we hier naar toe zijn gereden, Everdien heeft geen zin in warm eten en hier in het dorp zijn tenminste yoghurtjes en bananen te koop.

Arjan nodigde me uit voor en wijntje en we hebben even gezellig gezeten tot het wat fris werd. Het weer was weer zonovergoten, maar wel iets frisser vandaag met 17º. En gisterenavond viel er zelfs een buitje waardoor we de uitzending van Per Seconde Wijzer niet af konden zien omdat het beeld weg viel. Wel gewoon Jinek kunnen kijken.

Dat buitje is wat we meekregen van het slechte weer in Portugal en Spanje, daar is het al een paar dagen stormachtig met af en toe regen.

Marrakech 03-02-2019, zondag

Gelukkig is Everdien ook weer aardig opgeknapt, maar ze blijft erg moe. Ze heeft dan ook een paar keer geslapen vandaag. Gelukkig  komt de eetlust wat terug.

We zijn op de camping gebleven, wat geen ramp is. Vrijwel de hele dag buiten zitten lezen .Vanmorgen was het 4º buiten , in de camper 10. Maar als de kachel een uurtje snort en de zon komt boven de bomen uit zo ongeveer half 10, dan warmt het snel op. Ook buiten voelt het lekker in de zon, hoewel de temperatuur in de morgen nog laag is. In de loop van de middag werd het 18º bij een matige wind en alleen maar zon.

Marokko heeft als een van de eerste landen de zomertijd als standaardtijd ingesteld, het uur tijdsverschil met Europa is in de winter verdwenen. Dit heeft als voordeel dat we bv gewoon Jinek kunnen kijken, anders was ons dat te laat, dan duurde het tot 1 uur i.p.v. tot 12 uur zoals nu. Nadeel is dat het een uur later licht is, de zon een uur later opkomt, nu is dat ongeveer 8.25uur.

                                                                                  de distelvlinder

Nu is het winter in Marokko maar het doet eerder lenteachtig aan met zingende vogels, bloeiende planten, struiken etc. en volop vlinders. Hierop de camping zie je oa kolibrievlinders (moeilijk te fotograferen, vliegensvlug) en andere vlinders oa. de distelvlinder zie je hier veel. Dat is een trekvlinder, evenals de prachtige monarchvlinder die we afgelopen herfst in Griekenland hebben gezien. Dan ziet de distelvlinder er wat gewoontjes uit maar dat komt misschien ook dat we die vanuit Nederland kennen. In de herfst vliegen ze naar Noord Afrika en nog wat zuidelijker, op een hoogte van ongeveer 500m, daarom zien we ze niet tijdens hun trektocht. In de lente komen ze weer naar Europa.

We zijn nu precies een week in Marokko maar we hebben nog niet veel gezien, door omstandigheden zoals dat heet. Maar dat komt de komende tijd, we zijn nog tot half april in Marokko.

In het begin van de avond reed de eigenaar een ererondje over de camping in zijn Porsche Cayenne, vriendelijk de handen van het personeel schuddend. Erg aardig personeel overigens die natuurlijk een probaat middel hadden voor Everdien: een lepeltje olijfolie bij het op staan en voor het slapen gaan.

Marrakech 04-02-2019

Het was weer een koude nacht, buiten 3º en binnen 8. Een flinke uitstraling met dit heldere weer.

Omdat Everdien nog snel moe is, ben ik alleen naar een souk in Ourika geweest, 30km hier vandaan. Ik wilde met de bus maar er rijden ook grand taxi’s, een taxi waar je met meer mensen in rijdt. Na 5 minuten seinde zo’n taxi en voor 100dh kon ik mee. Dat dacht ik niet en na wat onderhandelen kon ik voor 30dh (€2,75) mee.

                                                                 Dat jongetje zal niet ouder dan een jaar of 10 zijn

Toen ik goed en wel de taxi verlaten had merkte ik dat ik in Marokko was. Ik werd weldra aangeschoten door een jonge man, ik woon in dat Berberdorpje tegen de berg en een neef werkt in Utrecht. Na nog 2x vriendelijk doch resoluut een wannebe gids te hebben afgewezen, ben ik de weekmarkt opgewandeld. Deze week niet af van de andere markten in Marokko, groente en fruitafdeling, huishoudelijke artikelen, grote matten, gereedschap, koekjes, olijven en noem maar op. Wat opviel was de grote afdeling met 2^e handskleding en -schoenen afdeling. Wel kippen en kuikens maar verder geen dieren hier, of het moet helemaal achteraan geweest zijn, zover ben ik niet gelopen. Want het was inmiddels 12 uur en ik moest een taxi terug vinden. Er is een soort taxistandplaats voor de grand taxi's die naar alle windstreken rijden. Een man met een geel hesje, jawel, noteert waar mensen heen willen en zodra een taxi vol is vertrekt die. Na ongeveer een kwartier wachten was de taxi naar Marrakech met 5 passagiers voldoende vol om te vertrekken en met ongeveer een half uur rijden stond ik weer op de camping.

                                                                           de  afdeling gereedschap

De grand taxi’s zijn vrijwel allemaal met subsidie aangeschafte Dacia Lodgy’s, sinds het beleid van de Marokkaanse regering een paar jaar geleden om de milieuvervuilende oude Mercedessen uit het straatbeeld te weren. Gisterenavond was op het Nederlandse journaal nog een reportage over de Dacia fabriek in Casablanca en een nieuw in Tanger, economisch een succes. Ook andere automerken overwegen om in het lage lonenland Marokko auto’s te gaan produceren.

Het was weer een stralende dag en met 23º de warmste dag tot nu toe voor ons dit jaar.

Chichaoua 05-02-2018

We waren in 1972 voor het eerst in Marrakech, dat was ons reisdoel voor dat jaar. Waren we in 1971 met 4 volwassenen en een kind voor het eerst naar Marokko gereden in een Renault 4, in 1972 reisden we luxer met een Ford Taunus en een Paradiso vouwwagen, allemaal geleend spul. En het was ver want er waren in Spanje geen snelwegen naar het zuiden.

Maar wat een andere stad was het toen in vergelijking met bijna 50 jaar later. Er was erg veel armoede, er lagen zieke mensen onder bomen in onze herinnering. Blinde bedelaars liepen zingend door de straat in een rij, de handen op de schouder van de voorganger, als in een film van Fellini. Het wereldberoemde plein Djemaa el Fna bestond al wel maar was ongeplaveid dus stoffig met restaurantjes met doeken en oude lappen als bescherming tegen de zon.

Nu zijn we slechts in een rijke buitenwijk van Marrakech geweest in een groot winkelcentrum waarin o.a. een Carrefour was gevestigd, wat een contrast met de eerste keren Marokko.

Dure hotels in de buurt en het vliegveld is ook dichtbij.

Nadat we boodschappen hadden gedaan zijn we Marrakech uitgereden want het zou warm worden. Na zo’n 75 km was een natuurpark in aanleg, er was een bos van Eucalyptus bomen geplant. We zijn daar op een grote parking gaan staan die omzoomd was met picknickbanken. We hebben daar niet alleen geluncht maar hebben een deel van de middag in de zon zitten lezen.

              Jongens voetballen in een droge rivierbedding die hier in de stad gekanaliseerd is. Op de achtergrond veel masten van telecomaanbieders.

In de loop van de middag zijn we naar Chichaoua gereden en zijn daar op een parking gaan staan bij een sporthal en tegenover een politiebureau, een veilige plek om te overnachten. Aan het begin van de avond is er nog een Franse camper naast ons komen te staan. Chichaoua is de hoofdstad van de gelijknamige provincie en ligt op een kruispunt van wegen. Het ligt ongeveer even ver van Marrakech als van Essaouira. Er staan hier veel grand taxi’s, bussen en op een klein gebied staan erg veel restaurantjes voor de reizigers. Het stadje is onder meer bekend om zijn tapijten en lantaarntjes die er gemaakt worden.

Het was vandaag met 25º niet alleen de warmste maar ook de eerste zomerse dag, althans naar Nederlandse maatstaven( 25º of hoger).

Taroudant 06-2019, woensdag

Gisterenavond kwam er af en toe nog een vrachtauto voorbij maar vannacht was het rustig. Het is een prima plek voor een overnachting. We hadden , nou ja, ik dan, altijd een keer daar willen overnachten om een tamelijk kinderachtige reden: ik moet altijd aan een indianenstam denken bij Chichaoua.

Chichaoua ligt niet ver van de tolweg die van Marrakech naar Agadir loopt, we zijn via de tolweg naar Taroudant gereden. Meestal gaan we via de kust naar het zuiden, gaan we zoals nu door het binnenland, dan gaan we via de tolweg, €8,20 voor ongeveer 180km. Totaal was het trouwens 240km. Toen de tolweg er nog niet lag gingen we wel via de N8 en dan deed je er aanzienlijk langer over dan nu om de Atlas over te komen. Nu in nog geen 2 uur anders had je wel eens pech en hing je kilometers achter een moeizaam omhoog zwoegende vrachtauto met boomstammen, dat schoot echt niet op. Het genieten van de schoonheid van het landschap werd weldra teniet gedaan door de irritatie van de slakkengang.

Via de P1708 zijn we naar Taroudant gereden. Was dat eerst een vreselijke weg om te rijden, smal, rafelranden en een wasbord met gaten, nu was hij bijna helemaal opnieuw geasfalteerd en verbreed op een paar kleine stukken na.

Je kunt in Taroudant op een stuk of 4 plekken staan, wij hebben gekozen voor de camperplaats ‘Bab Lakhmis’ vernoemd naar de gelijknamige poort in de stadsmuur waartegen de cp gebouwd is. Deze cp heeft alle voorzieningen en er zijn 2 wc’s en koude douches. Het staat hier vrijwel helemaal vol, op een zeer spaarzame uitzondering na zijn het Franse campers. Hier staan ook Nico en Dinie die we 2x eerder in Marokko hebben ontmoet. Vanmiddag hebben we even bij zitten praten, ze hebben net een nieuwe camper waar ze de eerste reis mee maken en waar ze nogal wat kinderziektes aan hebben gehad.

Nadat we vanmiddag eerst bij de camper hebben zitten lezen, zijn we aan het eind van de middag even een uurtje de stad ingewandeld om de sfeer op te snuiven. We komen ieder jaar wel een aantal dagen in Taroudant, het voelt goed om weer hier te zijn.

En het weer blijft onverminderd goed , bij wat sluierbewolking werd het weer 25º.

Taroudant 07-02-2019,donderdag

Begin deze week werd bekend dat volgens een onderzoeksjournaliste, Marokkaanse sigaretten veel meer teer en nicotine bevatten dan sigaretten bestemd voor de Europese markt. Het zijn sigaretten die gefabriceerd worden in Zwitserland en in Marokko veel gerookt worden omdat Zwitserland juist als betrouwbaar wordt gezien. De fabrikanten ontkennen de resultaten van het onderzoek niet maar stellen dat zij dit doen om tegemoet de komen aan de smaak van Marokkaanse (en andere Afrikaanse )rokers. Gelul natuurlijk, nicotine is de verslavende stof in tabak, men wil zich verzekerd zijn van een goede afzetmarkt.

Je zou kunnen zeggen dat roken nog een eigen keus is, anders ligt het met het slikken van bloeddrukverlagende medicijnen. Everdien moet deze slikken , ze heeft anders te hoge bloeddruk en in combinatie met een te hoog cholesterolgehalte door erfelijke belasting, loopt ze een grote kans op hart- of vaatziekten, ze slikt daarom Losartan tegen hoge bloeddruk. Afgelopen weekend werd bekend uit een onderzoek van NRC dat deze zgn sartanen, kankerverwekkende stoffen bevatten. Deze stoffen, nirtrosaminen, komen in de medicijnen tijdens het productieproces in landen zoals India, Mexico en vooral China, waarschijnlijk door het hergebruik van oplosmiddelen.. Van een middel, Valsartan, was dit al langer bekend, daarom werden gebruikers afgelopen zomer opgeroepen om deze medicijnen terug te brengen naar de apotheek. Nu blijkt dat uit het onderzoek van de NRC dat alle sartanen maar liefst 200x zoveel nitrosaminen bevatten als volgens de WHO is toegestaan.

De farmaceutische maffia zwijgt in alle talen, die willen alleen winstmaximalisatie. Er is een advies uitgebracht door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), dat de Europese medicijnenmarkt bewaakt aan de Europese Commisie. Als dat wordt overgenomen, dan moeten de medicijnfabrikanten hun sartanen controleren en binnen twee jaar hun productieprocessen aanpassen om vervuiling uit te sluiten. Tot die tijd zullen ze zich moeten houden aan de tijdelijke limieten van de Wereldgezondheidsorganisatie en mogen geen pillen verkocht worden die daar niet aan voldoen. De Europese Commissie doet er goed aan dit advies ogenblikkelijk op te volgen.

Het natuurlijk van de gekke dat de patiënt de dupe wordt. Er zijn alternatieven voorhanden maar dan moet je bijbetalen. En dan zit je nu in Marokko met een voorraadje Losartan voor 5 maanden, de tijd dat we op reis denken te zijn.

En waar kennen we deze nitrosaminen nog meer van? Juist ja, het is een van de vele kankerverwekkende stoffen in sigaretten. Dus ben je als rokende Marokkaan met te hoge bloeddruk, dubbel zo slecht af.

                                                                                  optreden van een Gnau groep

Vanmorgen een heerlijke wandeling gemaakt, voor een deel langs de imposante robuuste stadsmuren waarin een aantal toegangspoorten zitten. De lemen muren rondom Taroudant zijn maar liefst 8 km lang en zijn 6 tot 8 m. hoog en dateert uit het begin van de 18^e eeuw

Taroudant wordt ook wel Klein Marrakech genoemd, beide hebben stadsmuren en bij beide zie je de vaak besneeuwde toppen van de Hoge Atlas op de achtergrond . Heeft Marrakech zijn wereldberoemde plein Djemaa El Fna, in Taroudant heb je het veel kleinere Place Assarag waar ook muziekgroepen, verhalenvertellers en slangenbezweerders optreden. Altijd leuk om daar overheen te slenteren, het plein ligt ongeveer een half uur lopen van de camperplaats. Aan het eind van de middag zijn we daar heen gegaan, even later komt het plein dan tot leven. We hebben daar een jus d’orange gedronken en hebben even bij diverse optredens gekeken, die van de Gnau groep sprak het meest aan, ook vanwege een kleurrijk showelement.

Op de terugweg hebben we een soort panini met kefta en groente prut met frites erbij gehaald, 30dh, en ook nog lekker daar kun jezelf niet voor koken. We hadden het eten mee genomen naar de camper zodat we het journaal van 20.00 uur nog konden zien. En werden blij met de opkomst op de scholierendemonstratie voor het klimaat in Den Haag, geweldig om van de jongere generatie dit protest te zien!

’s Avonds koelt het vrij snel af, vanmiddag was het zonovergoten en 24º.

Taroudant 08-02-2019, vrijdag

Vanmorgen zijn we bij 2 andere camperplaatsen hier gaan kijken, dat was meteen een mooie wandeling. De plek bij de muur bij Palais Salam, daar hebben we al vele malen gestaan. Ook een prima plek, goedkoop, 20dh, maar je hebt wat last van verkeer en er zijn geen voorzieningen. De andere plek bij het ziekenhuis is opgeheven, daarvoor in de plaats is nu een gedoogplaats bij Bab Banyan, 30dh, na 3 dagen 20 dh en mogelijkheid om water te nemen en de cassette te legen maar dan moet je wel naar het toilet van het nabijgelegen bus/taxistation.

        Op verschillende plaatsen in de stad zie je uitbundig bloeiende bougainvilles in diverse kleuren                    mogelijk een Campsis soort

Omdat we al vanaf 2008 jaarlijks in Taroudant komen, zijn er mensen die ons (her)kennen, natuurlijk ook enkele handelaren in de souks waar we wel eens wat gekocht hebben, maar ook waar we nooit wat gekocht hebben. Dus is het soms handen schudden, hallo Holland, ‘allemachtig prachtig, mijn kameel is drachtig’ en meer van dat soort dingen. En Marokkanen maken graag een praatje, grapjes etc. , altijd leuk in de souk. En handelaren zijn hier niet zo opdringerig als bv in Marrakech.

Ook de eigenaar van de camperplaats herkent ons van 2 jaar geleden, we zagen een andere vrouw bij hem dan toen, inmiddels weten we dat hij 2 vrouwen heeft.

Nu we een paar dagen hier staan, gaat zo langzamerhand het contact met de Franse buren ook wat verder dan goedemorgen. Zo is onze ene buurman voor de 22^ste keer hier in Marokko en het kan zo maar de laatste keer zijn, ‘want je wordt toch een dagje ouder.’ Van zijn vrouw hoorden we even later dat hij 81 jaar is en zij 79, erg aardige mensen die uit Lyon komen. Nu hebben we trouwens weinig negatieve ervaringen met Fransen, sommige Nederlanders vinden hen hooghartig. Er zijn  wel meer camperaars hier die zo rondom de 80 zullen zijn naar onze schatting.

Vanmiddag kwamen Marita en Henk ( die we een paar eerder ontmoet hebben in Marokko en waar het leuk mee klikt) de camping oprijden en ze maakten meteen een ‘glorieuze’ entree. Ze wilden starten en naar een gevonden plekje rijden, de motor sloeg niet aan maar het alarm wel en wou niet meer uit, wat er ook geprobeerd werd. En probeer maar eens op vrijdag, voor de meeste moslims een rustdag, een monteur te vinden. Uiteindelijk kwam er een jong knaapje, die heeft het alarm eruit gesloopt en het apparaat het zwijgen kunnen opleggen, het was toen wel ruim een uur later. De meeste mensen hadden wel begrip voor het probleem, het was wel een erg doordringend gesnerp, op één echtpaar na wat zelfs de politie dreigde te bellen, je houdt het niet voor mogelijk zo kleinzielig. Morgen komt er een monteur die verstand heeft van electronica, die zal zich verder over het startprobleem buigen.

We hebben erg gezellig zitten borrelen met Marita en Henk, leuk om ze weer te ontmoeten. En met het weer was ook niets mis mee, zon en 25º.

Taroudant 09-02-2019, zaterdag

Wat nieuws van de camperplaats:

-vanmorgen kwam de man met argan producten op de camperplaats, die kennen we al zo’n 10 jaar. Een weerzien wat hem zo verheugde dat we geen 3 maar 6 kussen kregen. We hebben argan olie gekocht en wat potjes met crème. Hij is iets duurder maar de arganolie is van een uitstekende kwaliteit,150dh per liter.

-De camper van Marita en Henk is ook gerepareerd, er kwam een specialist voor uit Agadir, de hele alarminstallatie is er uit gesloopt. Dat was best een hele operatie, het hele dashboard lag open.

-Van Nico kregen we een zelfgebakken rozijnen/noten brood, we dachten dat Dinie hem gebakken had. Maar Nico heeft een bakkerszaak gehad en had hem zelf gebakken, erg lekker.

-Aan het eind van de middag kwam er een Concorde Liner, zo groot als een touringcar. En daarachter hing nog een aanhanger , formaat klein busje, kennelijk nog geen ruimte genoeg want aan de zijkanten van de aanhanger was nog een fiets bevestigd. Met moeite kon de bestuurder de combinatie langs de buitenkant van het hek rond de cp plaatsen, met zo’n lengte kun je bijna nergens terecht

Marokko heeft deze week de militaire coalitie met Saoedi Arabie in Jemen verlaten en heeft tevens de ambassadeur teruggeroepen uit Saoudi Arabië. Er bestaan al enige tijd spanningen tussen de 2 landen , onder meer door het verloop van de oorlog in Jemen en de moord op de journalist Kashoggi.

Zo heeft Marokko onlangs geweigerd de Saoudische kroonprins Mohammed Bin Salmen te ontvangen. Daarop heeft het Saudische tv station Al-Arabia een kritische reportage uitgezonden over de Westelijke Sahara die sinds de jaren 70 door Marokko wordt bezet nadat de Spaanse kolonisten er vertrokken zijn.

Je hebt 2 grote stromingen binnen de islam, Soennieten en Sjiieten. De Soennieten zijn de grootste stroming en   Marokko is een Soennitisch land, daarom was het logisch dat Marokko de kant van Saoedi Arabië koos in het conflict in Jemen en de Soennitische regering steunde. Het sjiitische Iran steunde de sjiitische regering, meestal leven de 2 stromingen vreedzaam naast elkaar, naar met name in het Midden Oosten laaien de conflicten tussen de 2 af en toe op zoals bij de bloedige strijd in Jemen.

                                Deze foto's zijn genomen in hetzelfde kleurrijke straatje in de Arabische souk van Taroudant.

De vrij smalle hoofdstraten in Taroudant zijn niet berekend op het hedendaagse verkeer, ze zijn berekend op ezelkarren, voetgangers, koetsjes. Vanaf ongeveer 18.30 uur is het dan ook een gekkenhuis in het centrum, een constante stroom van voetgangers, brommers, fietsen en scooters, ezelkarren, handkarren en koetsjes moeten allemaal met de talrijke auto’s zich door de staten wringen. Jongeren op fietsen en brommers slalommen , vaak op een niet aangepaste ‘stoere’ snelheid, behendig door het verkeer. Het is een wonder dat we nog geen ongelukken hebben gezien. Dat hele spektakel heeft zijn charme maar je moet verdomd goed oppassen waar je loopt.

We zijn in de Berber souk geweest, die is niet zo leuk als de Arabische souk. In de laatste heb je vooral kunstnijverheid, in de Berbersouk vind je kruideniers-, drogisterij- en ‘Blokker’waren’.

Traditiegetrouw maar even wat over het weer: je zou er van gaan juichen, alleen maar zon, weinig wind en maar liefst 28º vandaag. We kunnen ons niet herinneren dat we zo vroeg in het jaar het al zo warm te hebben gehad in al onze Marokko jaren.

                                                                                        de Berber souk in Taroudant

Taroudant 10-02-2019, zondag

We hebben vanmorgen ontbeten met volkorenbrood, die werd al vroeg aan de deur bezorgd door Nico. We vonden het , net als het rozijnen/notenbrood van gisteren, zo lekker dat we hebben overwogen om ook zo’n Omnia wonderpan aan te schaffen maar om een paar praktische redenen toch maar niet.

In veel steden en dorpen in Marokko wordt een weekmarkt ( souk)gehouden, soms worden dorpen ook naar die souk genoemd. Zo betekent Had Drâ dat er markt op zondag is (Had is zondag), en het dorp Souk el Arba houdt zijn souk op woensdag(Arba is woensdag. Overigens wordt het woord souk niet alleen voor weekmarkt gebruikt maar ook voor de (overdekte)winkelstraatjes in wijken van dorpen en steden waar allerlei waren verkocht worden. Op een souk zijn groenten en fruit voor vaste prijzen te koop, voor andere waren zoals kunstnijverheidsproducten maar ook huishoudelijke artikelen moet je onderhandelen. Dit is een spel, er wordt eerst te veel gevraagd , je doet een veel lager tegenbod en uiteindelijk, als het goed is, betaal je een prijs die het je waard is en verkoper en koper zijn tevreden.

                      de  foto's die hier staan zijn genomen op de beestenafdeling, veel schapen en wat koeien worden er verhandeld

In Taroudant wordt de souk op zondag gehouden, zo’n souk is behalve een plek om iets te verkopen/kopen ook een belangrijke ontmoetingsplek, er komen bv boeren en kopers uit de wijde omtrek hier samen. Dus zie je mannen hand in hand, arm in arm of op elkaars schouder hangend lopen, louter vriendschap. Wel grappig om te zien die lichamelijke aanraking in een land waar homoseksualiteit nog steeds verboden is.

Ook is er soms een een ‘kapperstraatje’ op de grotere souks, een aantal kappers op een rijtje, ook daar worden natuurlijk de laatste nieuwtjes uitgewisseld.

                                                                                          de groente en fruitafdeling

We hebben sinaasappels en olijven gekocht, sperziebonen waren niet te vinden en dat terwijl die boontjes die je in deze periode in Nederland koopt vaak uit Marokko komen. Wel een ruim aanbod van doperwtjes en tuinbonen als we ons tot de peulvruchten beperken. Overigens is het fruit en groente erg goedkoop, sinaasappels €0,28 per kilo, mandarijnen €0,19.

Het was weer een fantastische dag, alleen maar zon en met 29,5º bijna een tropische dag. Het blijft voorlopig warm daarom gaan we morgen richting zee wat het altijd wat frisser is.

En omdat het warm was, is de lust om te koken even verdwenen, we hebben vanavond een klein stokbroodje gevuld met viskoekjes, frites, ui, olijven en pikante saus gekocht, 8dh(€0,77), niet voor niets dat het druk was bij dat frituurtentje want het was weer lekker.