Marokko 2012 Noordelijke Atlantische kust

zilvermeeuw

Essaouiara 10-03-2012 zaterdag

Omdat de surfers wel het hele weekend zouden blijven, besloten we naar Essaouira te gaan. Ze hadden zelfs een chauffeur met een vrachtauto ingehuurd die de vorige avond hun spullen al had gebracht, oa 2 jetski’s. Het waren rijke jongentjes met dure 4 wheeldrives. In de loop van de ochtend vertrokken we. Door een mooi bergachtig landschap vol met arganbomen gereden. Voor het eerst weer wat bloemen gezien, het veel te droge weer houdt maar aan. In Spanje is het in sommige delen de droogste winter in 70 jaar, dat zal hier niet anders zijn , in het zuiden had het 2 jaar niet geregend.

vrouwen aan het werk in de coóperatie

Onderweg zijn we gestopt bij één van de vele vrouwencoöperaties, waar ze argannoten verwerken tot olie en cosmeticaprodukten. Wat arganolie gekocht die niet goedkoop is overigens, het produktieproces is nogal arbeidsintensief.

parking bij het Bastion

We staan nu in Essaouira bij het bastion, de kanonnen op ons gericht. (40 dh) Er is een mogelijkheid om het toilet te legen, water kan geregeld worden en je loopt zo de stad in. Daar zijn we vanmiddag weer vis wezen eten en wat door het stadje geslenterd en de altijd bedrijvige haven bezocht.

straatmuzikant toen we vis zaten te eten

We vinden Essaouira een heerlijk stadje want hoewel het toeristisch is, behoudt het toch een prettige sfeer. Jimmy Hendrix kwam hier graag in de jaren 60, af en toe zie je nog wel een oude hip lopen die hier is blijven hangen, al of niet tot de islam overgegaan.

 

haven Essaouira

Essaouira 11-03-2012 zondag

Vanmorgen schalde een fraai gezang over het plein waaraan  we staan. We zagen een jongen met een kleine handkar die cd’s verkocht. Dat bleken religieuze cd’s te zijn, maar we vonden de gezongen koranverzen zo mooi dat we maar een exemplaar gekocht hebben, maar we blijven heidenen.

cd verkoper

Vanmorgen naar het ensemble artisinale geweest, daar zijn oa de ateliers van houtbewerkers en zilversmeden waar de artikelen tegen een vastgestelde prijs worden verkocht. Everdien heeft een paar oorbellen en ik 2 ringen gekocht. En in een van de leuke straatjes heb ik een paar leren sandalen, eigenlijk slippers gekocht.

Naast de vele zaakjes waar je gebakken visjes kunt kopen, kun je hier ook humuskoekjes krijgen. Erg lekker gekruid. De Marokkaanse keuken bevalt ons wel, zonder dat je hem uitstekend kunt noemen, het is nogal veel tagine en couscous wat de klok slaat .

brand in de medina

Vanmiddag een rookontwikkeling en pas na een kwartier rukte de brandweer op spectaculaire wijze uit, daarbij op een  haar na een auto rammend. Omdat de hele binnenstad open ligt, er komt her en der  nieuwe riolering,  kon de brandweerauto niet verder dan de poort.  Daarna was het loop- en handwerk. De brandkraan werd geslagen, toen een paar honderd meter  slangen uitrollen, hardlopend met een karretje , dat alles door de smalle straten van de medina, waar men al bezig was met emmers om de brand te blussen. De brand was na een half uur geblusd.

Vanmiddag heerlijk door de straten gewandeld om winkeltjes en mensen te bekijken. Wat een geluk dat we beiden zowel van de natuur als van de stad houden. En dan vooral dan zoals in Marrakech, Taroudant en hier dat we vanuit de camper zo het centrum inwandelen, dat geeft toch een speciaal gevoel.

We hebben begin van de avond vispastliles gekocht,  een bladerdeegflap met als vulling stukjes vis, gemalen amandelen en wat zoete kruiden, een verfijnde lekkernij.  De lekkerste pastilles schijnen die met duif en amandelen te zijn.

Schizofreen met meerdere jassen over elkaar aan. Om stemmen niet te horen, papierproppen in de oren.

Ook hier lopen de nodige  al dan niet prettig gestoorde types rond varierend van zwervers tot grote stadsschizofrenen en een mengeling daarvan. Hebben nog steeds geen zicht op hoe de geestelijke gezondheid in Marokko werkt.

 

kunst van oud ijzer muzikanten linker foto en   rechts oa.krokodillen van oude fietskettingen

  

In Essaoutra is een kip/kalkoen souk en natuurlijk in dit havenstadje een vissouk

  

er zijn in Essaouira ook voorwerpen uit landen zuidelijk van Marokko te koop

  

                                                             Veel leuke winkeltjes in Essaouira

Souiria Kedima 13-03-2012 dinsdag

Gisteren weer naar  het ensemble artisinale geweest. Everdien had nog een aardige ring gezien. We belandden echter bij een andere zilversmid die net oorbellen van filigrain aan het maken was en daar enthousiast over vertelde. Dus verlieten we het pand met een paar oorbellen.

de nieuwe kettingen van Everdien

Even later kwamen we in de stad een ‘oude bekende’  tegen, een winkelier waar we vorige jaren al sieraden hadden gekocht. Hij had nog wel hetzelfde verkooppraatje : ‘niets verkocht, al 3 dagen niet gegeten’ maar   Everdien kocht nog wel 2 kettingen. Dus het wordt tijd dat we Esssaouira spoorslags verlaten. Maar dit niet nadat we nog in de haven waren wezen kijken naar de binnenkomst van enkele vissersboten met hun vangst en de bedrijvigheid die daar omheen ontstaat.

  

     

 binnenkomst van de vissersboten en het lossen van de vangst van die dag

We zijn vanmorgen bijna 100km noordelijker gereden via een weg die aanvakelijk goed was, maar later vol met gaten zat. Dat was jammer, nu moest je extra goed op de weg letten zodat de af en toe mooie vergezichten over zee je wat minder van meekreeg. Nu we weer iets meer noordelijk komen zie je iets meer groen, wat  granen worden er verbouwd en je ziet af en toe bloemen. Ook zie je wat groepjes koeien, iets wat je in het zuiden niet ziet.

 vrij staan Souiria Kédima N 32.003793°   W 9. 34217° 

  We staan nu in Souiria Kedima, 30 km onder  Safi.We staan hier vrij net buiten het dorp. Een paar honderd meter hier vandaan is ook een camperplaats maar daar was het druk en moest je op een rijtje staan. Dat hadden we afgelopen dagen al gedaan, was niet erg want we stonden in  de stad, maar nu lekker vrij. Paar duinen voor onze neus, daar overheen en er is een prachtig strand.Souiria stelt niet veel voor,  er is een vissershaven met  kleine bootjes en leegstaande appartementen. ’s Zomers schijnt het hier wel druk te zijn. We staan hier 1 of 2 dagen, dan gaan we naar Safi naar de camping om weer eens wat te wassen. Prachtig weer, boven de 20 gr, wordt geloof ik 24 gr vandaag. De droogte is nu al schadelijk voor de landbouw, misschien dat er morgen een buitje valt , maar dat is onzeker, zou voor het eerst in 2,5 maand zijn dat we iets van regen zouden hebben.

Souiria Kédima 14-03-2012-woensdag

Jammer voor de mensen hier, maar opnieuw een stralende dag. We staan hier vrij, maar ook weer niet inde zin van wat er in het camperwereldje onder verstaan wordt. Hoewel we zo’n 200 m. van de camperplaats staan, werd er gisterenavond op de deur geklopt: gardien, 30 dh voor de nachtbewaking,  dat is mooi, morgen gratis water en mogelijkheid om het toilet te legen.

  lepelaar   

Souiria Kédima ligt in een baai met wel 4 km mooi zandstrand. Tijdens een wandeling vanmorgen over het strand kwamen we bij de monding van een rivier die door de droogte de zee niet bereikt. Daar zagen we een lepelaar.

Vanmiddag zijn we naar het haventje gewandeld. Naast vakantiewoningen zie je ook fraaie huizen van rijke Marokkanen. In Souiria vind je alleen bij het haventje een stukje authentiek Marokko.

 

  de vissersbootjes in Souiria Kédima zijn groen-blauw

herders met hun kudde komen 's ochtends langs de camper  

Safi  15-03-2012 donderdag

Slechts 30 km was het vanmorgen naar Safi. Soms vrij hoog over de kliffen wat dan een paar fraaie zeezichten opleverde.  En dan rijdt je plotseling tussen de fosfaatindustrie door Safi in. Naast deze vervuilende industrie staat Safi ook bekend om zijn visconservenfabrieken, met name sardientjes.

camping Safi N 32.31715°  W9.23867°

Aanvankelijk werd ons op de camping een plekje aangewezen in een rijtje, maar gelukkig vonden we zelf een veel betere plek met de nodige ruimte om ons heen.

pottenbakkersovens met daarachter een Marabout (waarin een graftombe is)

Safi staat bekend om zijn pottenbakkers, de ovens staan op een heuvel, de pottenbakkers staan met hun onderlijf onder de grond te draaien. Je struikelt dan in Safi dan ook over het aardewerk en wat ons opvalt bij 4 jaar geleden toen we hier ook waren, is dat een deel van het aardewerk is ' opgeleukt' met glitter, wat wij dan weer vreselijk kitscherig vinden.

                                                                                                            

         

                                                                  het 'moderne' glitter aardewerk

het traditionele aardewerk bestaat uit gebruiksvoorwerpen

We hebben on line de overtocht Tanger Algeciras geboekt op 27 maart voor €114,50.

Lalla Fatna 17-03-2012 zaterdag

Gisteren weer bij de tandarts geweest, een scheurtje in het gebit laten repareren, het moet toch geen gewoonte worden.  Toen we daarna aan een koel glas jus d’orange zaten, het was door aflandige wind 25° geworden, hoorden we uit een winkeltje mooie van over het pleintje schallen. Het cd’tje voor 10dh gekocht, het is van een pas overleden Amazigh zanger Mohamed Rouicha.

vrij staan in Lalla Fatna, N32.39785°  W 9.26243°

We staan nu 13 km van Safi, op een parking aan het strand met een geweldig uitzicht over de oceaan omdat we 10 meter boven de zee staan. Wel een steile afdaling van de kliffen met haarspeldbochten. Verder staan hier geen campers, wel wat dagjesmensen. Het heet hier Lalla Fatna, wat weer aan de naam doet denken van een sprookjesprinses uit Duizend en Een Nacht. Het is flink uit zee gaan waaien, 20°, de oceaan buldert aardig, wel mooi om te zien. 

 

we stonden onderaan de steile kliffen in Oulidia

Oualidia 18-03-2012 zondag

We staan nu op een camperplaats in Oualidia. Het was wel even slikken toen we hier kwamen. We herkenden hier alleen nog de mooie lagune van 4 jaar geleden, voor de rest was alles veranderd. Was het toen nog wat shabby en wat chaotisch met campers die in de straat vrij stonden bij de lagune, nu heeft de stad een facelift ondergaan, is het welhaast een chique badplaats geworden. Prima voor de Marokkanen, voor ons is het authentieke er wat af.

camperplaats Oualidia  N 32.73212°  W 9.04435°

Wat niet veranderd is zijn de handelaren  die met hun knetterende brommertjes, plastic kratje achterop, met vis, kreeften, krabben, zee-egels, oesters, mosselen, scheermessen, arganolie, doperwtjes , brood en schelpen langs de deur komen.

Maar wat een verschil met afgelopen nacht toen we helemaal alleen in the middle of nowhere stonden. Slechts het  bulderen van de oceaan, er stond nogal wat wind. Zelfs geen moskee te horen, in Safi stond een moskee vlakbij bij de camping, Misschien omdat het vrijdag was deed de imam extra zijn best, het Allah Akbar werd  net zoals een  Braziliaanse verslaggever Goooaaalll roept, uitgerekt  verkondigd   Wat trouwens ook bijzonder is: het is vanochtend half bewolkt,  de afgelopen 2 maanden hebben we eigenlijk nauwelijks wolken gezien op een beetje sluierbewolking na. Maar het zou nog wel 22 ° worden.

   

Onderweg hebben we nog een grote schelp gekocht, wel 30 cm lang. In de buurt van Oualidia staan kinderen langs de weg met op stokjes grote schelpen die ze proberen zo aan de man te brengen.

 

  Nu we meer noordelijk zijn, zien we veel bloeiende mimosa

El Jadida 20-03-2012 dinsdag

We zijn 80 km noordelijker gereden naar El Jadida. Door een vruchtbaar gebied waar veel groenten worden verbouwd, vooral   meiknolletjes en wortels. Overal langs de weg zie je wasserijen waar de  geoogste wortels gespoeld worden.

Hoe noordelijker we komen , hoe meer bloemen langs de weg. Het is hier ook wel erg droog, maar een maand of 2 geleden heeft het hier nog geregend, dat heeft in ieder geval de worteloogst gered.

camping El Jadida N 33.23955°  W 8.48894°

We staan op de camping in El Jadida  waar het nog erg druk is. Voor een deel met campers, die net als wij , op weg zijn naar het noorden. El Jadida is niet alleen bekend om zijn haven maar ook om zijn Portugese wijk met de cisterne, een onderwaterbassin door de Portugezen aangelegd. Daar zijn we een paar jaar geleden al geweest dus hebben we nu alleen over de boulevard en door een park met mooie bomen gewandeld.

     

    

 Prachtige bomen in het park in El Jadida

De weg die voor de camping loopt daar komen nogal wat vrachtauto's over die niet door het centrum komen.  Nu zitten daar zulke gaten in dat zelfs de vrachtauto's slalommend over de weg rijden om de gaten te vermijden. Nu is dat wel een bekend probleem ,vooral  in dorpen en steden, de slechte toestand waarin het wegdek af en toe verkeert. Zonder enige waarschuwing gaten in de weg of hele sleuven.

    

 een voorbeeld van een gat in een doorgaande weg en een gat in een trottoir in de stad

Dat geldt trouwens ook voor de trottoirs. Putdeksels ontbreken soms  gaten van 1  vierkante meter zijn geen uitzondering. Het meest bizarre was wel het grote gat in het trottoir voor het ziekenhuis in Taroudant, alsof men in een wanhopige poging  van klandizie verzekerd wil zijn.

 

Skhirat Plage 21-03-2012 woensdag

Vandaag maar de tolweg genomen, je ziet wat minder van Marokko, minder sfeervol, maar het schiet lekker op, 180 km in 2 uur.  Kosten tol €7,30.

parking hotel Shirat Plage N 33. 88784°   W 7.01358°

We staan nu op de parking van een hotel aan zee in Skhirat Plage, 5 km van Rabat. Niet goedkoop overigens, €6,30, maar ’s nachts bewaakt en er zijn in dit gebied weinig overnachtingsmogelijkheden, Wel in het centrum van Rabat maar daar zouden we heen zijn gegaan als het slechter weer zou zijn. Overigens is er  ook vandaag weer tamelijk veel wind en maar 19 °. Er staan hier langs het strand  mooie villa ‘s , ws van de rijken uit Rabat.

Moulay Bousselham 22-03-2012 donderdag

We staan nu op een camping in Moulay Bousselham, 150 km onder Tanger of zoiets.Een grote camping, ruime plaatsen, maar behoorlijk vol, er moeten nog steeds duizenden campers in Marokko zijn, de een nog groter dan de ander, met autootjes of een motor erachter is een veel voorkomend verschijnsel.Vanmorgen dachten we oei, maar 12° in de camper, maar zie vanmiddag toch weer 22 °.

camping International Moulay Bousselham N 34.87571 °  W6. 28748 °
 
Bij Rabat zei ik nog tegen Everdien, goed op de snelheid letten, het wisselt op de rondweg van 80 naar 60km en andersom en we hebben hier als eens een bekeuring gehad wegens te hard rijden.....
 
We worden rechts ingehaald door een vrachtauto, file bestond uit 2 rijen.
Plotseling een diepe sleuf in de weg, remmen (kijk, zelfs de vrachtauto remt) en het bleek dat we door rood reden, door het gat in de weg het stoplicht niet gezien.
Fluitende politieagent, 700 dh oftewel €63,-. Mijnheer, door het gat het stoplicht niet gezien etc,. Hoeveel geld heb je bij je .In de portemonnaie zat nog 240 dh (en Everdien had de rest) Papieren inleveren, ja normaal moet je het rijbewijs inleveren, maar nu doen we maar een geldboete, jullie zijn toeristen. Everdien zei nog smekend: monsieur, please.
Dan begint het spelletje: waar gaan jullie heen, naar Tanger? . Nee naar Moulay Bousselham. MB. ? Dat is heel mooi, prachtig daar.
Ja, ik rij altijd voorzichtig, niet mijn gewoonte om door rood te rijden , maar dat gat etc.
Goed, jullie zijn aardige mensen, doe maar 200 dh, maar wel goed uitkijken.
En zo begint kennelijk niet alleen mijn geheugen te slijten ,maar wordt mijn geweten ook al sleets, werk zo mee aan corruptie zonder wroeging.
Maar ja, we hadden het stoplicht door de diepe sleuf echt niet gezien en om dan het beste jongetje van de klas te willen zijn, nou nee, dan houden we ook liever de €46,- verschil in eigen zak. 

verbinding lagune bij Moulay Bousselham met de zee

Moulay Bousselham 23-03-2012 vrijdag

Vanochtend stak er een zuidoostenwind op waardoor er warme Saharalucht werd aangevoerd. In het begin van de middag was de temperatuur bijna 32 °. Later op de middag draaide de wind naar zee, de bewolking nam ook toe. Toen konden we weer wat in beweging komen en zijn even naar de kleine souk geweest. Met name de visafdeling is ronduit smerig, stinkend dooiwater van het ijs waarop de vis heeft gelegen stroomt over de steentjes. Het heeft nog wel een bepaalde sfeer daar, dat dan weer wel.

   

     

 De souk in Moulay Bousselham. Je vindt in dit dorp ook enkele aardige restaurantjes

haventje Moulay Bousselham

Martil 24-03-2012 zaterdag

En zo hebben we voor de 2e keer in 3 maanden een beetje regen in Marokko. Gisteren aan het eind van de middag en vannacht af en toe een paar zanddruppels en vandaag in de buurt van Tétouan  begon het te regenen. We zijn langs de Marjane geweest, het woei hard, was koud, het regende licht, kortom geen zin om Tétouan te verkennen.

We zijn 15 km doorgereden naar Martil. Hier zijn we evenals in Tétouan  bijna 32 jaar geleden voor het laatst geweest. We herkennen werkelijk niets meer van het leuke kleine dorpje met zijn miniwinkeltjes en kleine restaurantjes waar uitnodigend de tagines en de harirasoep stonden te pruttelen op vuurtjes . En de camping waar we menige gezellige avond stoned hebben doorgebracht met familie en (Marokkaanse) vrienden.

 

camping Al Boustane  Martil N 35.62900°  W 5.27675°

Nu is er een grote boulevard, zijn er moderne flatgebouwen met vakantieappartementen. Alleen de camping heeft een sterk verouderd sanitair en ziet er wat naargeestig uit , dat zal wel mede door de motregen en de temperatuur komen. Slechts 16° , de helft van gisteren. Maar ook hier vol met campers, we ontmoetten oa. bekenden van 2 jaar geleden, leuk.

Martil 25-03-2012 zondag

Vanmiddag konden we met John en Berthie, de kennissen van 2 jaar geleden, mee rijden naar Tétouan. We hebben wat door de medina gedwaald en dan met name door de souks. Het motregende waardoor de straatjes, die ook nog deels opgebroken waren (waar niet in Marokko) modderig waren. Dit maakte dat we maar matig genoten. Tétouan : steet-oe-an?. Nou  met de zon erbij had het een positievere indruk achtergelaten.

souk Tétouan

Teruggereden met een taxi  waarvan de chauffeur alleen maar Arabisch sprak  en niet alleen een spiegeltje van een geparkeerde auto afreed maar ons ook af wilde zetten bij de vissershaven van Martil, maar daar woonden wij niet. En opnieuw maar 16°.  

                                                                                                         

          

 

  In de souk van Tétouan proberen op verschillende plaatsen Rifberber vrouwen hun groentes  te verkopen  

 Martil dinsdag 27 maart 2012

Vanochtend is onze laatste ochtend op Marokkaans grondgebied. Om 13.30 gaat de boot . Er wordt windkracht 7 verwacht, het waait al een aantal dagen dus staan er hier camperaars in Martil die wachten tot de wind gaat liggen. Wij hebben anti zeeziekte pilletjes dus we zien wel.

leerbewerker  in Tétouan die tasjes maakt

Gisteren was het opnieuw geen buitenzit weer, dus hebben we een globaal plan gemaakt voor Portugal. Daarom valt het afscheid van Marokko ons ook niet zo zwaar als andere jaren, we zijn nog nooit in Portugal geweest.

We werden uitgenodigd voor een borrel gisteren bij John en Bertie, dat was erg gezellig, we hebben Marokko nu afgerond. Wat we vonden van Marokko: we komen zeker terug voor een volgende reis.

    wachten op de ferry naar Algeciras