We zijn naar Sidi Ifni gereden omdat daar morgen de Souk is en we het een aardig stadje vinden.  Als je een heuvel afdaalt zie je Sidi Ifni mooi liggen aan de andere kant van de nu droge rivierbedding tegen een heuvel aangebouwd We staan voor de 2e maal op camping Gran Canaria, niet de mooist gelegen camping want een paar honderd meter van de zee maar op camping El Barco, waar we meerdere keren gestaan hebben, komt de zon pas laat over de rotswand zodat je ’s morgens eerst in de kou zit want de nachttemperaturen zijn weliswaar niet zo heel laag ( 12º) maar ’s morgens is het buiten nog wel aan de frisse kant.

Het is wel even slikken om weer op een camping te staan, netjes in rijtjes, maar het went snel, zeker ook omdat we erg hartelijk werden ontvangen door de eigenaar. Bovendien kunnen we hier weer een wasmachine gebruiken.

Sidi Ifni werd in december 2014 getroffen door overstromingen na hevige regenval. Niet alleen bruggen werden weggespoeld maar ook de gehele camping Gran Canaria, gelukkig vielen er  geen slachtoffers. De camping is sindsdien weer helemaal opgebouwd.

                                     Vandaag was er al een kleine souk, morgen is de echte souk dag

Het bezoek van koning Mohammed aan de visafslag 2 weken geleden, waardoor wij daar moesten vertrekken, en aan het naastgelegen  toeristisch complex Taghazout Bay ( een van de projecten van het plan Azur zie verslag 04-02-2020),  is niet zonder gevolgen gebleven, een citaat uit Bladna.nl :

Een commissie van hoge verantwoordelijken bezocht afgelopen dinsdag het toeristisch complex Taghazout Bay in Agadir, om onderzoek te doen naar de dossiers en vergunningen van het complex.

De commissie heeft een rapport en meerdere proces-verbalen opgesteld met betrekking tot het complex en de slechte staat van de nabijgelegen wegen.

Koning Mohammed VI bezocht Taghazout Bay afgelopen zaterdag en merkte dat de wegeninfrastructuur in een uitzonderlijk slechte staat is en niet aan de geldende regelgeving voldoet.

Agadir24 bericht dat de monarch bij zijn terugkeer in zijn paleis zijn legendarische woede liet merken. Het werk van de commissie zal naar verwachting, én zoals bij elke koninklijke woede, tot de vervanging van plaatselijke verantwoordelijken leiden.

                             De eerste palmtortels dit jaar , nog niet  helemaal perfect in beeld maar dat komt nog wel

We zijn vanmiddag het stadje ingewandeld , als je op camping El Barco staat gaan je via talrijke traptreden omhoog, nu via een tamelijk steile weg naar het centrum. Het was tamelijk druk in het centrum omdat je al een kleine markt had. Dat zie je in meer steden, dorpen, een dag voor de Souk heb je al een pré-souk.

We hebben wat groente gekocht, waaronder prei, niet goedkoop maar je ziet het nauwelijks in het zuiden. Rest van de groente spotgoedkoop, dus dat compenseert elkaar.

Je merkt al dat we nu behoorlijk zuidelijk zijn, vrouwen hebben vaak kleurrijke doeken om en je ziet wat meer tulbanden bij mannen. En we hebben vandaag ook de eerste palmtortels gezien, ook een teken dat we in Zuid Marokko zijn.

Geen spijt dat we naar de stad zijn gegaan i.p.v. het strand, het bleef de hele dag bewolkt en wat aan de frisse kant, door de zeewind voelde dat zo terwijl het nog wel 21º was.

Sidi Ifni 16-02-2020, zondag

Je hoort hier nauwelijks de imam dus daar hadden we om 7.00 uur geen last van. Uitgerekend toen onze lakens in de wasmachine zaten viel het water en ook de elektriciteit uit. Het duurde tot half 2 voordat we de was terug hadden en aan de lijn konden hangen.

                                                  Bij de ingang van de souk zit een kruidenverkoper.

We zijn aan het eind van de ochtend naar de souk geweest, er is hier een grote groente- en fruitafdeling,  er zijn meer handelaren in sieraden dan je elders ziet en er worden ook veel kleden, doeken, sjaaltjes  en mutsen verkocht. Verder is er een  ‘Blokker’afdeling met plastic en glimmende pannen en potten en er zijn diverse kraampjes, lees vaak kleden op de grond, waar gereedschap te koop is. Het fijne van deze Souk is dat het druk is maar dat je dat niet merkt doordat er erg ruime paden zijn, geen gekrioel door elkaar hoewel dat ook zijn charme heeft maar niet als je met een boodschappenwagentje moet manoeuvreren.

               De man met de blauwe tulband helpt mee om de door hem aangerichte schade te verzachten.

We kochten weer wat groente en fruit en bij een kraampje waar we mandarijnen kochten, stootte een man tegen de zeer krakkemikkige tafel, waardoor de aardbeien en kaki vruchten ter aarde storten en een deel van de aardbeien slechts voor  jam gebruikt kon worden.

We schreven al eerder over de hoge jeugdwerkloosheid die er in Marokko is. Veel jongeren voelen zich perspectiefloos, velen willen naar Europa om daar een betere toekomst op te bouwen , ze hopen daar werk te vinden.

2 Jaar geleden hebben wij last gehad van jonge knaapjes , hooguit 15 jaar, die op de camper wilden komen of zich eronder wilden verstoppen om zo de grens over te komen naar de Spaanse enclave Melilla.

   Hier staat wat over de gebeurtenissen  bij de grens Nador-Melilla deel 6 Marokko  , zie Melilla 11-04-2018, woensdag

De steden Nador en Ait Nsar grenzen aan deze enclave Melilla, waardoor deze steden honderden kinderen en jongeren uit Marokkaanse steden aantrekken. De droom van deze kinderen jongeren is om Melilla binnen te komen of aan boord te komen van een Spaans schip die ze naar Spanje brengt. In de realiteit eindigen de meesten als daklozen in de straten van Nador en Ait Nsar. Veel van deze kinderen en jongeren belanden in criminaliteit en drugsgebruik, we hebben toen veel jonge lijmsnuivertjes gezien.

Afgelopen nacht zijn deze jonge daklozen opgepakt en er wordt geprobeerd ze terug te sturen naar de steden en dorpen waar ze vandaan komen.

De inwoners van Nador en Ait Nsar zijn blij met de actie, meldt de krant Nadorcity. De oplossing is echter tijdelijk en het is een kwestie van dagen voordat deze daklozen terugkomen en andere wanhopige kinderen en jongeren zonder toekomstperspectief erbij komen zolang er geen verbetering komt. Er moet met spoed een plan komen om wat aan de jeugdwerkloosheid doen anders is het dweilen met de kraan open.

  De foto's van de souk spreken voor zich, de man op de laatste foto verkoopt hibiscus vanwege de vermeende gezondheidseffecten.

We kregen vanmiddag andere Fanse buren waarvan de man goed Engels sprak. Het bleek dat hij voor zijn werk veel met buitenlanders had gewerkt, je hebt niet veel oudere Fransen die Engels praten.

Er was vanmorgen eerst wel een beetje  zeemist, brume zoals de Fransen zeggen maar daar brandde de zon af en toe flink doorheen en de middag was zonnig. Sidi Ifni staat bekend om het feit dat er nogal eens zeemist is. Het werd ongeveer 22º, lager dan werd voorspeld omdat de aflandige wind uitbleef.

We hebben nog steeds ongestoord tv-ontvangst, vanavond maar kijken naar Hollands Hoop i.p.v. de interessante serie over Israel van Bromet en Heertje. En omdat Promenade is afgelopen begint Lubach vanavond ook.

Sidi Ifni 17-02-2020, maandag

Vanmorgen zijn we op de camping gebleven, je ziet dan het een en ander van het leven op zo’n camping waar de meeste gasten hier langere tijd staan. De aardige Fransen waarvan de man Engels spreekt zijn vanmorgen vertrokken naar een iets ruimere plaats. Aan de andere kant naast ons staan mensen waar we totaal geen contact  mee hebben. Het zijn Poolse Fransen, tegenover ons staan hun vrienden met een camper met Pools kenteken. We vermoeden dat deze Poolse buren wat pissig zijn omdat ze vermoedelijk vinden dat we te dicht bij hun zijn gaan staan, maar we staan keurig tussen de kalklijnen. Ze doen heel gereserveerd, wij zeggen daarentegen extra vriendelijk goedendag. Als deze mensen niet in staat zijn om te communiceren  over iets wat hun dwars zit, dan kunnen we er verder ook niets mee.

Ook vertrokken zijn Duitsers met een grote Concorde, we hebben ze wel eens in Tafraout gezien waar ze nu ook op weg heen zijn. Gisteren kwam een camper achter hun staan waardoor ze er niet uit zouden kunnen vandaag. Ze probeerden dat duidelijk te maken wat niet lukte omdat ze beiden alleen maar hun moerstaal spraken en ik heb toen maar getolkt.

Vanmorgen zouden de Duitsers wegrijden, de Franse camper zou eerst een stukje naar achteren rijden, zo was het afgesproken. Dat gebeurde maar omdat de camper zo groot is ging het moeizaam tussen andere campers door, diverse malen moest er gestoken worden. En dan is er wat te doen op de camping, mensen komen kijken en wel 5 mensen gaven aanwijzingen waardoor het achteruit wegrijden nog moeilijker ging als niet iedereen zich er mee bemoeit had, maar men had een verzetje op de camping zo op de maandagmorgen . Vooral voor de Franse overburen want die hebben te hele dag niets te doen, ze lezen niet, wandelen niet maar zitten de hele dag om zich heen te loeren loeren naar wat anderen doen. De vrouw begint om 10.15 uur met het eten voor te bereiden en is daar inclusief de afwas 3 uur mee bezig.

Je zit hier met een kluit mensen die op leeftijd zijn, aan het begin van de middag kwam er een ambulance het campingterrein opgescheurd , waarschijnlijk was er  iemand onwel geworden.

We hebben een andere weg naar boven de stad ingenomen, nu langs de vele traptreden waar je omhoog klimt langs camping El Barco, die ongeveer voor de helft leeg was. Wel een leuke route omdat je met zeezicht steeds hoger komt.

                  Het strand voor Sidi Ifni, de camping is El Barco, na het optrekken van de zeemist is het zicht nog matig.

We zijn vanmiddag uit eten geweest en omdat we Sidi Ifni minder goed kende hebben we ons maar eens laten leiden door Tripadvisor en het restaurant Nomad uitgekozen omdat die de beste recensies heeft. Laat die nu net gesloten zijn op maandag, dus op naar de nummer 2 op de lijst,  Gran Granaria. Daar was de kaart beperkt, ze hadden de inktvissalade niet en ook geen patat maar aardappelpuree , daar zijn we vertrokken. Het blijkt dat er  restaurants gesloten zijn en we werden verwezen naar Snack Boto. Een schotel met stukjes kip, frites, beetje pasta, wat groenten overgoten met een mayonaise-achtige saus kostte daar €2,50, een spotprijs voor eenvoudig eten, wat je voor die prijs verwachten kunt.

Sidi Ifni is  een Spaanse enclave geweest tot 1969, dat in een gebied wat door de Franse kolonialen werd overheerst tot de Marokkaanse onafhankelijkheid in 1956. Je ziet het voor een deel nog terug in de architectuur van sommige gebouwen en het huidige plein Hassan II heette vroeger Plaza de España en de camping heet Gran Canaria.

We hebben vandaag zowaar een paar vlinders gezien, wat grote koolwitjes en 3x een geel oranjetipje,  er  vloog er zelfs een over de camping.

Het weer was net zo als gisteren, prima weer ’s middags.

Asrir, Oase Tighmert 18-02-2020, dinsdag

Vanmorgen zijn we van de camping vertrokken en kwamen , nadat de weg werd versperd door een kudde schapen waar we even voor moesten wachten, in de bergen in de mist terecht. Af en toe zag je grote velden met cactussen tegen de berghellingen aan, waarschijnlijk worden ze hier gekweekt.

We zijn in Guelmim, 60km van Sidi Ifni, waar de mist opgetrokken was, naar de Marjane gegaan. We hadden zo een stukje van 3 jaar geleden kunnen kopiëren  uit ons verslag want de situatie bij de Marjane was niets veranderd. We kwamen er om 10.30 uur, er stonden 4 auto’s en nog een andere camper. Binnen liep er veel meer personeel dan er klanten waren, net als toen vragen we ons af hoe het uit kan, daar moet verlies op worden geleden. Toen we buitenkwamen stond er een groep Franse campers en 5 Marokkaanse auto’s.

                                                     We moesten wachten voor een kudde schapen

We zijn doorgereden naar de camping Toeareg in Asrir in de oase van Tighmert, rustige gelegen, 3 jaar geleden geopend en het is iets minder kaal dan toen want er staan wat bescheiden palmboompjes en wat struiken langs de kant.

Afgelopen woensdag schreven we al dat in Bladna stond dat de koning woedend was na zijn bezoek aan het toeristisch complex Taghazout Bay omdat de weg in zo’n slechte staat was.

Vandaag stond in Bladna dat de toorn van de koning zelfs nog iets verder ging:

Koning Mohammed VI bezocht vorige week het toeristisch complex "Taghazout Bay" in de regio van Agadir en reageerde heel ontevreden op de bouwwerken.

Na zijn bezoek beval de monarch de werken onmiddellijk te stoppen en de villa’s en een deel van de hotels te laten afbreken. Drie hotels van internationale hotelketens die nog in aanbouw waren, acht villa’s van 160 m2 en een deel van de nieuwe Hyatt Regency werden gesloopt.

Een deel van de gebouwen stond op publiek domein, met name de openbare weg en groene ruimtes. De enige weg naar het toeristisch complex is bovendien in een heel slechte staat.

Al Ahdath Al Maghribia bericht dat de monarch onmiddellijk na zijn bezoek aan Taghazout Bay al zijn onvrede had geuit over wat hij had gezien. Meerdere plaatselijke verantwoordelijken zullen in de komende weken naar verwachting worden vervangen. Het toeristisch complex strekt zich uit over 650 hectare.

                                                                 De oase Tighmert

We zijn vanmorgen een eindje door de oase gewandeld. Reden we vanochtend nog door de bergen waar het aardig groen  was, hier is het stoffig en droog, duidelijk een tijd geen regen gevallen. We kwamen bij een gehucht waarvan de lemen huizen gedeeltelijk waren ingestort door de weersinvloeden. Geleidelijk worden ze vervangen door huizen van gasbetonblokken, iets wat je veel in dorpjes in het zuiden ziet. Onder de palmbomen worden de akkertjes met veevoer via een systeem van kleine kanalen, bevloeid.

We werden aangesproken door 2 mannen en die hoorden aan de uitspraak van ons Frans dat we uit Nederland kwamen. De ene man was daar geweest met vakantie en noemde feilloos een aantal  steden en bezienswaardigheden op waar hij geweest was. Hij sprak goed Nederlands en hij vertelde dat hij dat via internet geleerd had. Als hij verteld had dat hij in Nederland gewerkt had, dan hadden we dat eerder geloofd.

We besloten vanmiddag maar 1 dag hier te blijven. Het is mooi om hier door de oase te wandelen, maar vanmiddag was het daar te warm voor. We hebben zelfs in de schaduw gelezen, zo warm was het. Er was aanvankelijk nl geen wind en de temperatuur liep op tot 29º. De zon staat al hoog en het voelde daardoor heet aan. Vanaf een uur of 4 stak er een matige wind op die voor wat verkoeling zorgde. Morgen is het nog zo’n dag maar de reden dat we hier vertrekken zijn de grote hoeveelheid vliegen die ons lichaam aantrekkelijk vinden. Dit komt w.s. omdat in het gehucht naast de huizen schapen-stronthopen liggen.

Er staan hier vanavond 5 campers in deze rustige omgeving, misschien wel iets te rustig, een iets groter dorp met een terrasje/restaurantje is leuker vinden wij.

Bouizakarne 19-02-2020, woensdag

Vanmorgen toen we afscheid namen hebben we Mohammed, de eigenaar van de camping, eigenlijk voor het eerst gesproken. Hij was gisteren vrijwel de gehele dag afwezig wegens ‘ziekte in de familie’. De camping koste trouwens maar 40 Dh.

We zijn via de NI naar Bouizakarne gereden, een weg die vrij druk is, ook met vrachtauto’s. Er zijn plannen om de gehele weg  4 baans te maken tot aan Dakhla toen, door de gehele Westelijke Sahara, nog steeds een twistappel, Algerije is daar  natuurlijk fel tegen. De N1 is nu 4 baans tussen Agadir en Tiznit. Naast vrachtwagens kwamen we ook veel militair verkeer tegen.

We hebben in Bouizakarne eerst nog een fles rode Afriqiua gas omgewisseld, 41Dh. Dan komen we in ieder geval in Tafraout met een volle fles aan, we gaan daar overmorgen naar toe en omdat de nachten koud zijn gebruiken we daar meer gas omdat we ’s avonds en ’s morgens de kachel even aan hebben.

We zijn in Bouizakarne naar camping Tinnougba gegaan, een camping waar we vaker zijn geweest. De eigenaar Lahcen lag de vorige maal in het ziekenhuis, zijn zoon nam toen de honneurs waar. Het was een hartelijke begroeting , Lahcen is een  bijzonder aardige man, haast onderdanig wat licht ongemakkelijk voelt.

De camping is erg goed onderhouden, veel bloemen en struiken die goed bevloeid worden. Vandaar dat er bijen en wat vlinders zijn. Het drinkwater komt hier uit een put, die is opnieuw geslagen, de andere was ingestort, de pomp was verloren gegaan door de instorting.

Lahcen heeft een nieuw gebouwtje neergezet , dat is van gasbetonblokken van buiten bekleed met natuursteen zodat het er mooi uit ziet. Het moet een restaurant worden, de keuken is nog in aanbouw.

De camping ligt wat buiten Bouizakarne, je hebt er een wijds uitzicht. Je kunt er wandelen maar verder is er niets dan een steenwoestijn. Het centrum van Bouizakarne is ongeveer een half uur lopen.

                        Eindelijk weer wat trekvlinders hier, dit is de distelvlinder die naar Europa onderweg gaat.

Vijdag willen we naar Tafraout gaan, we willen daar ruim 2 weken blijven tot na het amandelfestival dat in het weekend van  6 maart valt. Daarna is het onzeker wat we gaan doen, we wilden eigenlijk naar de Sahara naar het Festival des Nomades op 20,21, 22 maart.

Maar mijn schouder strooit wellicht roet in het eten. Al 3 weken heb ik last van mijn rechterschouder, ik heb in Taroudant nogal veel met gieters water lopen sjouwen, toen kreeg ik last, ik denk dat dat de oorzaak is, overbelasting. Ik kan er ’s nachts niet op liggen en de laatste dagen werd de pijn wat erger zodat ik nu 3x daags 400 mg Ibuprofen slik. Dan slaap ik in ieder geval. Ik heb het 5  jaar geleden in Marokko ook gehad, ben toen zowel in Mhamid als in Ouarzazate naar de huisarts geweest, toen was de conclusie RSI, tegenwoordig wordt dit KANS ( klachten aan de arm, nek of schouder) genoemd , ook een containerbegrip. Toen moest ik Diclofenac slikken en smeren met Voltaren, maar volgens de bijsluiter moet je niet beide tegelijkertijd gebruiken, geldt ook voor Ibuprofen trouwens. Het punt bij KANS is dat heel moeilijk een diagnose te stellen is door een huisarts, maar als het niet minder wordt ga ik toch maar naar een huisarts. Aanvankelijk dacht ik dat het misschien artrose was maar na het nodige gelezen te hebben op internet denk ik eerder aan iets met de spieren of pezen door overbelasting. Vrijdag schakel ik over van Ibuprofen op smeren met Voltaren,  Ibuprofen is slecht voor de maag, ik slik wel maagbeschermers, maar je mag er ook geen wijn bij drinken en bij Voltaren wel.

Zoals gezegd hier zijn wel bijen en vlinders maar gelukkig nauwelijks vliegen. Het weer was heerlijk, het was wel onbewolkt en 27º maar met een windje kun je lekker in de zon zitten lezen. De zon die hier om 19.00 uur achter de bergen verdwijnt, tot die tijd is het lekker buiten.

Tafraout 20-02-2020, donderdag

We laten ons nog wel eens leiden door de verwachtingen die we op weer apps zien, zo ook nu weer. Gisterenavond zagen we dat er harde wind werd verwacht de komende dagen en dat er voor stofstormen gewaarschuwd werd.  Dus besloten we om naar Tafaout te gaan, ook daar wel kans op windstoten de komende dagen, maar minder.

We zijn via de P1919 naar Tafraout gereden, de eerste helft van de weg was goed te berijden. Daarna werd hij smal met rafelranden zodat we net met de wielen op het asfalt konden blijven. Herhaaldelijk moesten we van de weg af bij een tegenligger die hetzelfde deed, al hand opstekend als bedankje. Er kwamen ook gaten in de weg, hij is veel slechter geworden sinds we  3 jaar geleden deze weg ook reden.  We kwamen voorbij de Col de Kerdous op de R104 en zo’n 25 km voor Tafraout werd die ook slecht te berijden door wegwerkzaamheden. En de tegenliggers gingen  minder welwillend met 2 wielen de weg af, ook al deden wij dat al eerste, men zal wel een beetje de schijt hebben van de vele campers hier en dan heb ik het niet over een groot deel van het dorp Tafraout die er een belegde boterham aan over houdt. Het was 120km rijden vandaag en we deden er 2.15’ over.

                                     Vanmorgen hingen er nog mistbanken in het dal

In Tafraout is het nog als van ouds, bijna, er is nu een heus sanistation gekomen, we moeten er wel 700m voor lopen, we hebben een karretje,  maar het is wel een vooruitgang. Voorheen moest je de cassette op de mestvaalt van de schapen storten, fris was anders. Ook zijn er landmeters bezig geweest, er staan kalklijnen, er gaat een ziekenhuis gebouwd worden.

Er staan weer erg veel campers maar ze staan meer verspreid. Bovendien zijn we aan de andere kant van de droge sloot gaan staan, hier hebben we veel ruimte om ons heen. Judith en Charel staan hier ook, hen kennen we al jaren. Er staan hier veel bekenden van ons, we wilden tussen de middag Greta en Pieter en Elly en Piet gedag zeggen omdat die morgen vertrekken. Het duurde bijna 2 uur voordat we weer bij de camper waren, we kwamen minstens 15 bekenden tegen , teveel om al die 30 namen op te noemen en er staan nog wel 15 andere Nederlandse campers met bekenden. Die zullen we nog wel ontmoeten de komende dagen, we willen hier toch wel 2 weken blijven staan. Ok werden we aangeschoten door mensen die we (nog) niet kenden maar zij ons wel door ons verslag.

In Nederland  onderzoekt een parlementaire commissie  buitenlandse invloeden in moskeeën en daarmee het gevaar van het salafisme , kende deze week een hoogtepunt en een dieptepunt .Hoogtepunt was het verhoor van de voorzitter van de Raad  Marokkaanse moskeeën, Saïd Bouharrou , die waarschuwde er wel degelijk jonge Marokkaanse salafisten in moskeeën en via sociale media  conservatieve salafistische ideeën verspreiden.

Dieptepunt was het opreden van de imam Salam van de alFitrah moskee die weigerde antwoorden te geven vragen van de commissie op een hooghartige wijze.

Morgen zullen we iets schrijven hoe men in Marokko met het salafisme omgaat.

Aan het eind van de middag zijn we nog even het dorp ingewandeld, we ontmoetten nog een paar mensen die we nog niet hadden gezien. Al met al een leuke dag en het voelt fijn om weer hier te zijn.

Het was een fraaie dag, niet al te veel wind, wat mooi-weer wolkjes en 23º, we zitten op ruim 1000m hoogte.

Tafraout 21-02-2020, vrijdag

Het is even wennen aan de temperatuur als je ’s morgens opstaat, buiten een graad of 8 en binnen 14º. Maar de zon komt om 8.45uur boven de bergen uit en dan warmt het op. Vanmorgen de kachel niet aangedaan om te kijken wanneer het door de zon wat behaaglijk zou worden, dat gaat wel tamelijk  langzaam, om 9.30 was het nog maar 18º maar 10' later al meer dan 19º.   Dus hoeft de kachel niet even aan om de zon wat te helpen. Voor de gasprijs, €4,- hoeven we het niet te laten, maar we zouden weer eerder een gasfles in het dorp moeten halen . Trouwens gisterenavond hebben we ook de kachel niet aan gehad, dat is wel eens anders geweest hier. En de zon verdwijnt  pas om 18.20 achter de bergen, dat valt niet tegen.

Vanmorgen kwam Arjan  langs gedag zeggen, hij staat op de camping Trois Palmiers. Daarna zijn we gaan wandelen, niet nadat we langs zijn gegaan bij Ria en Johan. Johan is lelijk gevallen van een trapje, hij heeft zo’n hoge 4x4 off road truck, en heeft nu gekneusde ribben. Via een omweg door het dal kwamen we in het dorp, Everdien struikelde en schampte langs een deur met een uitstekend stuk ijzer  waardoor ze een glip in haar arm kreeg. We zijn naar de apotheek gegaan voor pleisters en de apotheek heeft de wond eerst goed gespoeld met betadine en er pleisters op gedaan. Thuis nog een extra verband erom en dan maar afwachten hoe snel het geneest.

Zoals bekend bestaat de islam uit 2 belangrijke stromingen, de sjiitische  en de soennitische islam. Op basis van uitspraken van de Marokkaanse koning en de minister van Religie kan de Marokkaanse islam het best omschreven worden als een die staat voor 'het midden',  gekenmerkt door flexibiliteit en moderniteit. Het is gebaseerd op de malikitische rechtsschool, een van de vier bronnen en stromingen van de soennitische islam. Ook heeft het soefistische invloeden in zich. Het past hiermee in de traditie van de omliggende landen en sluit ook nog het meest bij het westen aan, maar Mali en Senegal worden bedreigd door terroristische bewegingen, in tegenstelling tot Marokko waar de levensstandaard wat hoger is en de koning een belangrijke rol speelt.

Het belangrijkste wapen tegen salafisme  in Marokko is zijn imamopleiding. Sinds 2015 staat in hoofdstad Rabat een islamitische  dat een alternatief wil zijn voor de islamitische universiteit van Medina in Saudi-Arabië. Het gaat echter langzaam, Saudi-Arabië levert naar schatting zo’n 3.000 studenten per jaar af en Marokko slechts enkele honderden.

Bovendien moet Marokko opbotsen tegen Saudische oliedollars. Er worden trouwens in Rabat ook vrouwen opgeleid tot imam, er zijn echter nog maar weinig vrouwelijke imams. Ook zijn er in Rabat buitenlandse studenten, oa, uit Senegal. Vanuit Rabat worden in Mali imams opgeleid die niet in staat zijn om naar Rabat te komen.

Maar Marokko doet meer dan imams opleiden. Marokko zoekt op religieus vlak niet alleen samenwerking met Afrika, maar ook met Europa. Zo zijn enkele tientallen Franse imams opgeleid op het instituut en stuurt het land elke ramadan honderden imams naar Europa om te preken, ook naar Nederland.

Positief, vindt Said Bouharrou van de Nederlandse Raad van Marokkaanse Moskeeën waar we het gisteren al over hadden i.v.m. zijn positieve  rol bij de parlementaire commissie. Ook in Nederland leggen de imams van Marokkaanse moskeeën veel meer nadruk op de malikitische leer dan vroeger. "Ze benadrukken nu waarin die verschilt van de leer uit Saudi-Arabië."

Hij let erop als hij samenwerkingsverbanden aangaat. "Veel Marokkaanse moskeeën worden beïnvloed door de salafitische leer, dus ik kijk of een moskee de malikitische leer onderwijst." Hij omschrijft die als: losser, goed passend in de Nederlandse context en open voor interpretatie.

Datzelfde geldt voor lesmateriaal. Bijna al het lesmateriaal dat door Nieuwsuur en NRC op salafistische moskeescholen werd gevonden ( in een onderzoek in 2017), is afkomstig uit of gebaseerd op Saudische boeken. "Zorgelijk", benadrukt Bouharrou nogmaals. Ook het materiaal moet nu bij voorkeur malikitisch zijn of uit een land als Marokko komen.

        De zon ging  bijna onder gisteren, kleurde de bergen prachtig. Vandaag was er teveel stof in de lucht, lang zo mooi niet, grijs.

Vanmiddag kwamen hier Petri en Ger even langs, we hebben ze 3 jaar geleden in het Ziz-dal ontmoet, ze zijn hier voor een paar dagen. Vanmiddag trouwens ook weer nieuwe mensen leren kennen. Petri en Ger waren een tijdje weer weg en toen kwamen onze achterburen die ons herkenden aan onze camper. Ze heten Annemarie en Ruud en stonden 5 jaar geleden in Spanje en dachten dat het leuk zou zijn om naar Marokko te gaan. Toen gaf o.a.ons verslag hun het laatste duwtje om de oversteek te wagen, iets wat we vaker gehoord hebben zei hij zonder bescheidenheid, want later op de middag  hoorden we dit nog van Henk en Cilia die voor het eerst in Marokko zijn.

Er zijn 3 dagen met stofwinden verwacht, dat is nog wat anders dan een zandstorm. Stofwinden ontstaan als er harde windvlagen over de kurkdroge grond waaien waardoor fijn zand, stof, de lucht in waait. Dat was vanmorgen een paar keer het geval, vanmiddag was er een matige wind maar zonder stof, wel zo prettig en het werd 22º bij volop zon.

Tafraout 22-02-2020, zaterdag

Bakker  Mohammed, die met zijn fiets over het terrein rijdt, heeft een systeem bedacht , je krijgt een milieuvriendelijk  soort stoffen tasje, de vervanger van de plastic tasjes in Marokko, daar gaat  4Dh in , en ’s morgens zitten er vanaf een uur of 8,  2 stokbroden in . Tenminste als het goed gaat, vanmorgen hadden we geen brood. We zagen hem fietsen om 10.30, hem gefloten en het bleek dat hij het was vergeten, iets wat ook al bij anderen was gebeurd, gelukkig hadden we nog toastbrood.

Het overnachten hier kost 15Dh, €1,50, daarvoor is er ’s nachts een bewaker aanwezig die hier op het terrein slaapt in een hutje, voorheen een tent, ook hier vooruitgang. De bewakers zijn aangesteld door de gemeente en zij halen in het begin van de avond het stageld op. Dat geld hier in ‘onze wijk’ wordt opgehaald door ‘de Indiaan’ zoals we hem noemen sinds we voor het eerst hier stonden, zo’n 12 jaar geleden. Hij vertelde dat er nu zo’n 180 campers staan, het meeste wat wij hebben meegemaakt is ongeveer 200. Dat is zo rondom de amandelfeesten, dit jaar in het weekend van 6 maart, staan er altijd het meest.

                         Panaramafoto van het keteldal met campers vanaf een rots genomen.

We kunnen ons niet herinneren dat we hier ooit last van zwerfhonden hebben gehad, je ziet ze eigenlijk ook nauwelijks in Tafraout en omgeving. Geen idee hoe dat komt, merkwaardig is het wel omdat camperaars de nodige afval produceren waar honden ( en katten) op af komen. Eerst werd dat in tonnen verzameld maar sinds dit jaar staan er echte containers op het terrein.

We schreven al dat bij Taghzout Bay i.v.m. de komst van de koning , zwerfhonden werden vergiftigd. In die provincie Al Hoceima worden zwerfhonden afgeschoten. Bewoners zijn daar kwaad over en hebben op sociale media een aantal foto’s van afgeschoten honden geplaatst. Ze eisen een meer humanere oplossing, zeker toen in de stad Al Hoceima een hond werd afgeschoten die al 4 jaar een bekende verschijning in een wijk was en goed met mensen en kinderen omging. Wel bijzonder zo’n actie, lange tijd moesten Marokkanen niets van honden weten, die houding verandert langzaam.

• In een voorstad  van Agadir, Inezgane, stonden een tijdje bloempotten toen de koning in de regio op bezoek was en in zijn paleis in Agadir woonde. Nu de koning vertrokken is, zijn deze week de bloempotten ook weer verwijderd. Er is nu een filmpje te zien op sociale media waarin dit wordt gehekeld en als poppenkast wordt betiteld. Kritiek op het randje.

Vanmorgen zijn we wat boodschappen gaan doen in het dorp, we hebben gelijk weer wat tegoed bij Maroc Telecom gekocht. En omdat onze card reader af en toe hapert waardoor we geen foto’s op de MacBook kunnen zetten , hebben we een  Usb-stick cardreader voor  10dh, €1,- gekocht, een belachelijk lage prijs en hij werkt ook nog naar behoren.

                                            Door de droogte zie je niet veel amandelbloesem

Vogels die je hier ziet zijn mussen, grauwe buulbuuls, huisgorzen en ook hier weer de klapekster. Die hebben we zeker al op zo’n 5 verschillende plekken gezien

Aan het eind van de middag kwam Arjan afscheid nemen, hij vertrekt morgen. We hebben een wijntje gedronken en nog even gezellig gekout, om  maar eens een woord te gebruiken wat eigenlijk niet in de vergetelheid mag verdwijnen.

Er was vandaag veel minder wind dan gisteren, gelukkig geen opwaaiend stof en het voelde warmer dan de 23º die het werd.

Tafraout 23-02-2020, zondag

Het sanistation in Tafraout bestaat pas sinds begin december en is omgeven door een hek wat tussen 18.00 uur en 9 uur afgesloten is. Toen we hier donderdag kwamen stond er een ander hek, veel hoger dan het eerste die er in december omheen geplaatst was. Gisteren waren de werkzaamheden aan het 3e hek! bijna afgerond. De 4 betonnen palen waar omheen het hek gebouwd was zijn nu vervangen door ijzeren exemplaren, sommige dingen zullen we nooit begrijpen in Marokko, ook niet waarom er 3 betonnen palen zijn meegenomen en de 4e gewoon aan de overkant in de berm is gegooid. Er wordt gefluisterd dat het sanistation gefinancierd is door de vermogende eigenaar van het hotel/restaurant Atlas, een man die tot de notabelen gerekend wordt in Tafraout. De camperaars brengen, zoals vaker gezegd, nogal wat geld in het laatje in Tafraout. En toeristen in het algemeen zijn voor Marokko belangrijk, want waar bestaan eigenlijk de inkomsten van Marokko uit? Voor een deel uit toerisme, een belangrijke inkomstenbron. Daarom is Marokko er bij gebaat om zich tot het uiterste in te spannen om terrorisme te voorkomen wat goed lukt dankzij de uitstekend georganiseerde geheime dienst. Daarnaast zijn er ook inkomsten doordat migranten geld sturen naar familie Marokko,  geld wat  dan weer in de economie terecht komt. En er wordt ook flink verdiend aan de export, zoals  auto’s , kleding en landbouwproducten. De totale export bedroeg vorig jaar ongeveer €28 miljard  waarvan de export van auto’s op de eerste plaats stond. Marokko exporteerde onder meer voor 33,11 miljard dirham (delen door 10 voor €€’s) aan auto’s. De autosector vertegenwoordigt daarmee 27,3% van de Marokkaanse export in 2019. De sector behaalde vorig jaar een omzet van 77,13 miljard dirham, 4,76 miljard meer dan het jaar ervoor. Er worden in Casablanca  en Tanger Franse auto’s geproduceerd waaronder Dacia in een moderne fabriek die van het Renault concern is.

                                                                      Sieraden winkeltje in Tafraout

In de grootste haven van Afrika ,Tanger Med, is een belastingvrije zone. Hier moeten buitenlandse bedrijven al hun producten exporteren, maar ze opereren belastingvrij. In deze zone gaf Marokko een gratis terrein aan Renault. Renault profiteert zo van de faciliteiten geschonken door de Marokkaanse overheid maar ook natuurlijk van de goedkope Marokkaanse arbeidskrachten. Een ongeschoolde arbeider verdient het minimumloon, ongeveer €300,- netto. Renault Marokko heeft 11.000 mensen in dienst, en zorgt ook nog eens voor naar schatting 40.000 indirecte banen in de toeleveringsindustrie.

Omdat er niets geïmporteerd hoeft te worden is Dacia relatief goedkoop in Marokko en ook het meest verkochte merk auto.

Aan het eind van de middag hebben we bij Henk en Janny een afscheidsborrel gedronken, zij gaan morgen hier weer vertrekken. Naast serieuze gesprekken hebben we ook veel gelachen. Co en Lia kwamen ook nog langs, zij schrijven eveneens een veel gelezen verslag over Marokko. We zijn gebleven tot het  donker begon te worden en de temperatuur daalde.

Het was een prachtige dag, de voorspelde harde wind en de hoge temperaturen bleven hier uit en het werd gewoon weer 23º i.p.v. boven de 30º zoals in de regio rond Agadir.

Tafraout 24-02-2020, maandag

Vanmorgen zijn we naar de verjaardag van Wim geweest, hij is vandaag 72 geworden. Er was koffie met zelfgebakken appeltaart , die smaakte heerlijk, evenals de kersenbonbons met likeur. We waren met liefst 20 mensen daar en dan spreek je al gauw van gezelligheid. Vrijdag is Judith jarig en dan geven zij en Wim een gezamenlijke borrel.

We hebben het gisteren oa over de export van Marokko gehad, oa van landbouwproducten. Nu lijkt Marokko te gaan profiteren van het Corona virus . Rusland is huiverig geworden om groente uit China te importeren evenals  vis en zeevruchten. Ze willen nu deze producten uit Turkije en Marokko gaan importeren. Het gaat om grote hoeveelheden zo heeft  tussen februari en december 2019 Rusland voor ruim 453.000 ton aan groenten uit China ingevoerd voor een totaal bedrag van 336 miljoen euro. De andere grote leveranciers van Rusland zijn Israël met 139.000 ton en Turkije met 136.000 ton, daar zal nu Marokko ook bij gaan horen i.p.v. China.

Vanmiddag zijn we uit eten geweest bij Panorama Vue, je kunt daar mooi boven op het dakterras zitten. We hebben daar een plat dinde en een plat viande hachée gegeten. Met garnituur en frites  erbij kostte dat slechts 30Dh, (€3) p.p. En het was lekker wat natuurlijk net zo belangrijk is als de prijs.

Het is traditie geworden om filet pur, oftewel ossenhaas te kopen hier in Tafraout, we bestellen het van het voren en als er een geslachte koe bij de slager wordt afgeleverd, kunnen wij daar meteen dan een compleet stuk kopen. Dit keer was het gewicht maar liefst 2100gr. De slager heeft  er mooie biefstukjes van gesneden en die liggen voor het grootste deel nu in de diepvries.

Vanmiddag zijn Marita en Henk ook hier gekomen, Zij stonden ten zuiden van Agadir en daar was het zo warm, 30º, dat ze besloten om de bergen in te rijden, naar Tafraout. We kennen Marita en Henk nu een jaar of 3 en meteen de eerste keer dat we elkaar zagen , klikte het. Dus we vinden het heel leuk dat ze hier zijn. En ze staan ook nog eens vlak bij ons. We hebben een borrel met elkaar gedronken en we hebben een heel prettige  ontmoeting  gehad, het voelde zo vertrouwd..

Er was voor vandaag bewolking voorspeld, die kwam, op wat velden sluierbewolking na, pas aan het eind van de middag. Met weinig wind werd het een heerlijke dag met 25º.

Tafraout 25-02-2020, dinsdag

Dat was een wel erg kort nachtje, 3 uur geslapen. Vannacht om 3.15uur werden we gebeld (stille modus), dan schrik je meteen wakker door de zoemtonen. Het was een nummer uit Den Haag en je neemt op omdat door je hoofd flitst: de alarmcentrale! Dan hoor je aan de andere kant van de lijn: u heeft eten besteld. Hou op man, ik zit in Marokko. U heeft eten besteld. Rot op , ik wil slapen, we zijn met de camper in Marokko en toen het nummer weggedrukt.

En dan begint het gepieker, bij mij althans, we zijn toch niet gehackt? Dus om half 5 opgestaan en gezocht op internet naar malafide telefoonnummers,  het Haagse nummer stond er niet bij. De biologische klok was toen al zo ontregeld dat ik geen oog meer heb dichtgedaan.

Vanmorgen vroeg kwamen Ria en Wilfried even buurten. We hebben hen 6 jaar geleden gezien in Trafraout, af en toe nog e-mailcontact gehad en nu zijn ze weer hier. Ze blijven nog wel even hier dus zullen we elkaar vast nog wel weer ontmoeten de komende dagen.

We hebben al verteld dat er een ziekenhuis gebouwd gaat worden op de camperplaats en dat er kalklijnen zijn getrokken. Nu werd er  gefluisterd dat dat niet de contouren van het ziekenhuis zijn maar dat het percelen grond zijn van verschillende eigenaren die al eeuwen familiebezit zijn. We hebben het maar eens gevraagd aan de gardien, de Indiaan, en die bevestigde dat. Het zal nog wel even duren voordat alle stukken grond verkocht zijn, iedereen wil daar de hoofdprijs voor hebben. Er blijft nog voldoende ruimte over voor de campers aldus de Indiaan die eigenlijk Abdellah heet.

En dat er pas een sanistation aangelegd is, geeft natuurlijk ook hoop, dat doet men toch niet voor 1 jaar zou je toch denken.