Sidi Rbat, cp  op parking van Hotel La Dune, 50dh, met voorzieningen, N30.08662 W9.66326

Om onverklaarbare reden stuurde TomTom ons over een andere route dan vorig jaar waardoor we door een dorpje reden waar de weg ophield en overging in een piste langs zee. Dat was wel een mooie maar niet zo’n fijne route, afgezien van de gaten en bulten had de ondergrond ook nog een wasbord structuur, zodat de inhoud van de kastjes door elkaar werd geschud, ondanks dat we met aangepaste snelheid reden de 5km dat de piste lang was.  En we hebben veel stof binnen in de camper gekregen, het is gortdroog.

Ons doel was Sidi Rbat, de parking van een hotel waar je uitzicht 0ver de Oceaan hebt. Helaas was het veel drukker dan vorig jaar zodat we niet op de eerste rij konden staan, maar we hebben nog wel genoeg zeezicht. Vorig jaar betaalden we 40dh, nu is daar 5dh p.p. bijgekomen die als een soort ‘toeristenbelasting’ aan de gemeente moet worden afgedragen.

En het is hier met 24º gewoon een prachtige dag geweest, de hitte van het binnenland komt niet tot hier, door een zeebries.

Sidi Rbat 12-02-2019, dinsdag.

We zijn hier mede naar toe gereden omdat Sidi Rbat aan het nationale park Souss Massa ligt. Dat is een groot natuurpark waar o.a.een kolonie zeldzame heremiet ibissen leeft. We hebben deze 2x eerder gezien, een aantal jaren geleden van tamelijk dichtbij zelfs.

Morgen gaan we het park in wandelen, vanmorgen hebben we een lekkere strandwandeling gemaakt.

Maar niet nadat we eerst kennis hadden gemaakt met onze Belgische buren via een omweg. Dat de camperwereld soms maar klein is blijkt nu wel weer. Gisterenavond kregen we een mailtje van Thierry ( die we met zijn vrouw Stefanie en dochtertje Emma , vorig jaar een paar maal hier ontmoet hebben, hele leuke mensen) die de foto van deze plek op onze site had gezien, met de vraag of we de Belgen van de Voyageur camper tegenover ons de groeten van hem wilden doen, Annie en Claude zijn vrienden van hun.

Even later kwam er een man op ons af, dat bleek Francis te zijn, die stond met zijn vrouw op de in camping Sidi Wassay. Zij volgden ons op onze site en wilden ons wel eens in het wild zien. Het blijkt dat Ria en Jan op dezelfde camping staan (hadden we al gelezen op hun site) en ook Arjan waar we de groeten van kregen, die heeft zijn vriendin vandaag weer naar het vliegveld gebracht.

Vlak we gingen wandelen kwam er nog een man op ons af, nee geen Belg maar een Nederlander die met zijn vrouw net in hotel La Dune was aangekomen. Ze reizen per taxi van hotel naar hotel hier in Marokko.

Om goed te laten zien hoe ze eruit zien en waarom ze ook wel kaalkop ibissen worden genoemd, deze foto die we een paar jaar geleden hebben genomen toen we ze dichtbij konden benaderen.

Het was al 12 uur toen we de strandwandeling gingen maken, we konden een flink stuk in de richting van het dorp Sidi Wassay lopen, de rivier Sousse mondt momenteel niet uit in de Oceaan, het heeft te weinig geregend. Wat over blijft is een prachtig breed strand om over te wandelen. We hadden het grootste deel van de wandeling gezelschap van een hond. Jammer was wel dat hij achter de watervogels aan ging jagen, die konden we zodoende niet fotograferen.

Toen we een stukje richting het park wilden lopen, werden we teruggefloten door een gardien. Hij had gehoord dat ‘onze hond’ achter vogels aanjoeg, toen we vertelden dat het niet onze hond was , joeg hij hem weg, iets wat we zelf niet over ons hart hadden kunnen krijgen. Maar we konden zodoende wel een groep van zo’n 60 heremietibissen zien. We moesten van de gardien wel afstand houden, op zo’n moment zou je willen dat je een telelens op je fototoestel had.

Die heremietibissen zijn zeldzame vogels, er zijn hier in Marokko nog 2 kolonies, hier in het park en in het ‘bananendorp’ Tamri, ten noorden van Agadir. En dan moet er ergens in Turkije nog een kolonie zijn. We hebben ze vandaag voor de 3^e maal gezien.

En het blijft onveranderlijk mooi weer.

Sidi Rbat 13-02-2019, woensdag

Vanmorgen dan het park ingewandeld. Het was goed te zien dat het water laag was, watervogels hebben we niet gezien, die zijn w.s. wat verder stroomopwaarts  de Souss op gegaan. Wel waren er veel kneutjes, in groepjes, die vrij schuw waren. Boerenzwaluwen scheerden over en een enkele groenling zat te zingen en er waren wat Europese kanaries. Vlak voor ons vlogen 2 hops weg, prachtige vogels.

En erg veel bloeiende planten en de mimosa staat ook volop in bloei. Er zijn veel distelvlinders en ook de gele luzernevlinder die evenals de distelvlinder een trekvlinder is die hier overwintert

De informatie op de borden bij de ingang van het park is ook uitgebreid. Er komt hier nog een ibissoort voor waarvan de we de naam vergeten zijn te fotograferen omdat onze aandacht uitging naar de info over de Adouins meeuw die we gisteren gefotografeerd hebben. Deze soort overwintert hier, is vrij zeldzaam. Ook stond er dat er ongeveer 600 heremietibissen hier zijn. Toen we uit het park terug wandelden, zat er opnieuw een groep heremietibissen op het strand.

                  hier zie je dat de Souss de zee niet bereikt                                de rivier de Souss een stukje stroomopwaarts, hele stukken zijn drooggevallen

Overigens hebben we geen last van de bouwwerkzaamheden aan het huis hier op nog geen 100m afstand. We werden wakker omdat een buulbuul op ons camperdak landde en vrolijk begon te fluiten.

Dat grote huis wordt neergezet door een kapitaalkrachtige Marokkaan. Maar ook de overheid timmert aan de weg, zo zie je dat in Taroudant, waar we een paar dagen geweest zijn, heel veel wordt opgeknapt of nieuwbouw wordt gepleegd.

De ingang van het ziekenhuis  zag er eerst niet uit, nu is er een moderne façade gekomen. Het grote plein in de buurt van Bab Lekhmis is omgetoverd in een openlucht sportcentrum. Er zijn voetbal-, beachvolley-, en andere sportvelden gekomen en staan er op een paar plaatsen fitnesstoestellen. En er wordt druk gewerkt aan een shopping mall die volgend jaar zijn deuren moet openen.

Je ziet dat er huizen worden gebouwd, wegen worden verbeterd, de waterafvoer wordt ook aangepakt op verschillende plaatsen, dat moet ergens van betaald worden. Marokko heeft de laatste jaren een economische groei gekend van tussen de 3 en 4%. Dit is vooral te danken aan de toeristische sector en aan hervormingen van bedrijven. Ook de agrarische sector draagt bij aan de groei.

                                                     erg veel van deze bloemen , meerkleurige ganzevoet ( Chrysanthenum carinatum ) met dank aan vriendin Lot

Aan het begin van de middag kwamen Marita en Henk die ook langs de kust afzakken, hier  staan, ze waren een nacht in Agadir en Tifnit geweest.

Omdat de wind aflandig bleef, liep de temperatuur hoger op dan de afgelopen 2 dagen, het werd 26º.

Sidi Rbat 14-02-2019, donderdag 14 februari

Vanmorgen zijn we verhuisd naar een plekje op de eerste rij met volop zeezicht. We wisten dat de Duitse buurman vandaag ging vertrekken, we staan nu op hetzelfde plekje als vorig jaar. Gisterenavond laat kwam er nog een busje vlak boven op de Duitser staan waarop even later de Duitse buurman op onze deur klopte en voorstelde dat wij de buitenmat maar vast op zijn plaats moesten leggen. Dat deden we en de jongeman uit het busje vroeg of het OK was dat hij daar stond. Het bleek een Nederlandse jongen te zijn, erg aardig, net klaar met zijn studie en hij zou er maar 1 nacht blijven. We praatten wat in het stikdonker toen hij vroeg of ik een plank-of kitesurfer was, ik zei al dat het stikdonker was. We staan nu met een geweldig uitzicht over het strand richting Sidi Wassay en de Oceaan.

Aan het eind van de ochtend weer een strandwandeling gemaakt, van verre zagen we een groep heremietibissen richting de zee vliegen en landen. Ze gingen bij de meeuwen zitten die altijd langs de vloedlijn foerageren. En ze lieten zich dicht naderen zodat we nu aardige foto’s konden maken. Omdat ze in een groep vliegen, ook nu waren het er zeker 50, schijten ze elkaar ook onder, tot op de snavels aan toe zit de ‘witkalk’. De dag kon eigenlijk al niet meer stuk nadat we die ibissen zo dicht konden benaderen.

                                                   Eerst nog ver weg maar we konden de heremietibissen voorzichtig steeds dichter naderen

                                          Er zijn meer 'punk'vogels maar de heremietibis doet ook een aardige gooi naar die titel

Er is hier geen elektra, dat hebben we ook niet nodig. We staan zelden aan de stroom, we hebben 3 zonnepanelen, samen goed voor 300watt en die laden onze 2 huishoudbatterijen van 95AH elk. Nog voor het middaguur zijn ze helemaal volgeladen, terwijl we de vorige avond tv hebben gekeken, de laptop veel voor internet hebben gebruikt zodat de omvormer dan ook vrijwel steeds aanstaat. Bovendien gebruikt de kachel, die we ’s morgens vroeg aan hebben, niet alleen gas maar ook stroom.

Alleen als er 2 dagen bewolkt weer zou zijn, dan zoeken we wel elektra.

Vanmiddag kwamen Jannie en Adrie, die we al jaren ieder jaar wel een keer ontmoeten in Marokko, hier even buurten. Even wast nieuwtjes uitgewisseld, moren gaan ze verder naar Tiznit waar alles vol schijnt te zijn , althans eergisteren. We zullen ze vast nog wel een keer vaker zien deze reis.

Het houdt maar niet op met het mooie weer, er was voor vandaag wind voorspeld maar die bleef uit, geen bewolking en 25º.

Sidi Rbat 15-02-2019, vrijdag

De hele week waren hier ongeveer 13 campers in weinig wisselende samenstelling, hooguit 1 of 2 vertrokken waarna er weer een ander kwam. En voor de verandering geen Franse meerderheid hier maar diverse nationaliteiten waaronder vannacht zelfs een Poolse en een Luxemburgse camper , verder naast 3 Nederlandse ook 1 Belgische, 2 Duitse, 2 Zwitserse en 2 Franse campers.

Maar vanmorgen vetrokken een paar campers, Annie en Claude waren al vroeg weg ( langer verblijfvergunning?) evenals Adrie en Jannie. Daarna vertrokken er nog enkele campers. Slechts een jong Frans stel, alto’s, in een omgebouwd verhuiswagen, kwamen er voor in de plaats. Ze hadden een kindje van 18 maanden bij zich en waren zo beleefd om te vragen of ze een half uurtje de generator mochten draaien omdat ze de was wilden doen, dat terwijl ze minstens 30 m. bij ons vandaan stonden.

Nu camperen we toch al enkele decennia, we maken het niet zo vaak mee dat er een generator draait, maar het is ons nog nooit gevraagd of we er last van hebben. In Portugal en Spanje, waar het weer ’s winters wat minder is dan hier en de zon iets lager staat, zijn generatoren vaak een bron van ergernis en soms ruzie onder camperaars.

                                               In de bocht zie je een aantal van de vissershutjes liggen

                                          het interieur van het restaurantje waar we vanmiddag geweest zijn

Vanmorgen maar eens onder de rotsen langs gewandeld waarin de vissershutjes gebouwd zijn. Oorspronkelijk diepe ruimtes in de rotsen, waar dus een lange hengel in past, die afgesloten zijn met een deur. Nu zijn er ook bouwsels ontstaan waar (semi)permanent in gewoond wordt. En er is een klein restaurantje in de rotsen waar we vorig jaar thee hebben gedronken en nu ook weer werden uitgenodigd door de erg aardige jongeman die naast natuurlijk Frans ook Engels sprak, iets wat je hoe langer hoe meer tegenkomt onder jongeren.

Er werd nu niet gevist van de rotsen, kan zijn omdat het vloed was met een flinke branding of wellicht door de vrijdag waarin men wat langer in de moskee zit rond het tijdstip dat wij er waren.

Rondom de camper zijn er verschillende vogels te zien: tortelduiven, eksters, zwarte roodstaarten, kuifleeuweriken, grauwe buulbuuls, boerenzwaluwen en af en toe een roodborsttapuit. Natuurlijk distelvlinders met af en toe een ander exemplaar waaronder een kleine gele vlinder met zwarte stippen op de vleugels, niet kunnen fotograferen.

En zowaar wat ander weer vandaag, na een zonnige ochtend nam de sluierbewolking toe en was vanmiddag zelfs zo dik dat de zon een tijdje niet te zien was. Met de wind viel het mee en met 23º was het toch lekker weer.

Sidi Rbat 16-02-2019,zaterdag

Omdat we Marokko al vaak bezocht hebben kunnen we rustig aan reizen. Als het ons ergens bevalt, dan blijven we er langer staan. Dit is nu zo’n plek waar we geen haast hebben om weg te komen. Je kunt hier heerlijke strandwandelingen maken, het natuurpark is hier vlakbij er zijn vogels waaronder de heremietibissen en het was tot nu toe goed weer om aan zee te zijn. De komende dagen wordt minder goed weer voorspeld, we moeten ons beraden wat we gaan doen, we staan op een prachtige plek op een plateau maar als het te hard waait dan waai je er weg.

                                                                                           geel stalkruid (dankzij Toon)

Omdat je ze hier zoveel ziet , heb ik me iets meer verdiept in het leven van de distelvlinder. Nu is dat met internet tegenwoordig heel wat makkelijker dan wanneer je er voor de bibliotheek zou moeten induiken.

De distelvlinder vertrekt in de herfst vanuit Europa naar Marokko. De distelvlinder wordt zo genoemd omdat ze hun eitjes op distels leggen, dat gebeurt in december wanneer ze gepaard hebben, daarna sterft het vrouwtje. De periode eitje-larve-rups-pop-vlinder duurt 35 à 36 dagen. Dat er nu zoveel distelvlinders zijn in Marokko, komt omdat er nu veel bloemen bloeien hier, de rupsen hebben genoeg te eten gehad en voor de vlinders is er voldoende nectar te vinden. Je zou van een goed distelvlinderjaar kunnen spreken en dat zou je ook moeten kunnen merken in Nederland deze zomer. Tenminste als ze in het voorjaar in het zuiden van Europa geen last hebben van depressies met veel regen en wind, dan sterven er veel. Een foto van de distelvlinder staat op onze site 03-02-2019.

                                                               zoek de kleine zilverreiger onder de lepelaars

Het blijft leuk om het park in te wandelen, mede vanwege de bloemenpracht die je ziet. Aan weerszijden van het pad bloeit de mimosa en op de grond zie je veel bloemen bloeien, vooral geel en wit. En dan was er ook een groep van zo’n 25 lepelaars aan het foerageren in de lagune. Deze hebben w.s. overwintert in het waddengebied voor de kust van Mauritanië en maken onderweg naar Europa tussenstops in achtereenvolgens Marokko , Spanje en Frankrijk langs de kusten alvorens ze weer bv in Nederland aan te komen waar 2300 broedparen zijn, vooral op de Waddeneilanden.

Je hoort al vogels zingen, de merel, maar ook kneutjes en Europese kanaries. Henk en Marita zijn nog verder het park ingelopen en die hebben nog 3 visarenden gezien. We hebben koffie bij hen gedronken wat overging in een wijntje aan het eind van de middag. Een van de parkwachters, Lahcen, kwam ook een praatje maken waarbij hij zijn kwaliteiten als masseur van vooral oudere vrouwen, roemde.

Het weer is in een dip gekomen, vooral vanochtend waaide het tamelijk hard, af en toe waaide er stof op en de zon kwam niet door de dikke sluierbewolking heen, de temperatuur bleef op 20º steken.

Sidi Rbat 17-02-2019,zondag

We hebben besloten om morgen weg te gaan hier, dan zijn we een week op dit fijne plekje geweest. We willen een paar dagen naar Tiznit, er zijn daar een stuk of 4 campings, allemaal druk bezet met Fransen, kijken of we daar een plekje kunnen vinden.

Sidi Rabat heeft naar schatting 200 inwoners, het leven hier in het dorp gaat al jaren onveranderd voort zoals het altijd gegaan is, het enige nieuwe zijn de toeristen, in het hotel, een paar vakantiebungalows en hier op de cp natuurlijk de campers. Dat zijn er niet veel vandaag, Marita en Henk zijn naar Tiznit vertrokken en 2 andere campers vertrokken ook. Er staan hier nu nog 3 andere campers, 2 Duitse en de omgebouwde Franse vrachtauto, allemaal jongeren met kinderen. In de loop van de middag kwam er nog een Franse camper , alweer een jong stel met een kindje van nog geen 2 jaar en even later, verdomd , alweer een jong Duits stel, zonder kind. Dat is meestal anders, zeker in deze periode kom je heel veel gepensioneerden tegen, dus wij vinden dit leuk zo hier. Over een paar dagen in Tafraout zijn het alleen maar bejaarden, uh, leeftijdgenoten op een enkele uitzondering na

Vanmorgen kwam er een grote groep van meer dan 200 kamelen, dat zegt iedereen, ook de Marokkanen, het zijn dromedarissen, hier beneden langs de zee gewandeld. ’s Winters zijn ze niet in de bergen maar trekken ze met herders in het zuiden rond omdat daar makkelijker voedsel te vinden is.

Eigenlijk zijn het allebei kamelensoorten, het verschil bestaat uit de bouw en het leefgebied.

Een kameel heeft 2 bulten, staat lager op de poten , heeft een meer langharige vacht en een kortere nek. Ze komen voor in China en Mongolië, de dromedaris is geschapen voor de woestijnen. Tot de familie van de kameelachtigen behoren o.a. ook de lama en de alpaca. Ze behoren tot de eeltpotigen en ze hebben 2 tenen( als je echter googelt op cameltoe, kom je nog een andere betekenis tegen). Wij zullen in het vervolg ook kamelen schrijven, van Noord Afrika tot in Midden Oosten zegt men dat tegen de dromedarissen.

We vertelden gisteren Lahcen dat we een jaar of 10 geleden met een gids per 4-wheel drive het park waren in geweest. Toen we een jaar later weer kwamen en naar deze gids, Hassan, vroegen, werd ons verteld dat hij in de gevangenis zat omdat hij ,met zijn dronken kop, van de weg was geraakt en de auto total loss had gereden. En nu blijkt dat deze Hassan , hier op het stand dat restaurantje runt waar we eergisteren waren. Zijn toenmalige vriendin is allang weer naar België vertrokken, hij probeert zo zijn leven weer te leiden. Hij kwam eergisteren trouwens nog wel aan de deur, hij wilde mosselen ruilen tegen een fles wijn, niet bij ons dus.

Het was vandaag heiig en er scheen een niet al te helder zonnetje. In de loop van de middag stak er een zeebries op en het was weer 20º.

Tiznit 18-02-2019, maandag

Toen we afrekenden hoefden we maar 40DH per nacht te betalen, dan hebben we goedkoop gestaan voor €3,80 met voorzieningen en een warme douche.

We zijn redelijk vroeg vertrokken, om 9 uur, want we wilden een plekje op de gemeente camping in het centrum van Tiznit hebben. Voor 10 uur reden we de camping op , het was maar 54km, er was nog plaats want er vertrokken campers op deze maandag. Het is even wat anders om nu in een rijtje te staan, geen zeezicht maar zicht op andere campers, 95% Fransen waarvan sommigen heel lang staan, compleet met voortenten en zelfs een kooktent bij sommigen.

Ook Marita en Henk staan hier op de camping, wij staan bij hen in de buurt.

De reden dat we op deze camping staan is dat we Tiznit een leuke stad vinden, we houden van afwisseling, na de natuur nu de stad. En niet te vergeten de weersvoorspelling die we altijd via diverse sites volgen. Als je dan toch naar een stad wilt, dan kun je dat het beste doen, volgens ons dan, als het weer wat minder is. Na een zonnige ochtend, nam in de loop van de middag niet alleen de bewolking, maar ook de wind toe tot vrij krachtig. Vanaf 16.00 uur vielen er wat lichte regenbuitjes En omdat het niet warmer werd dan 18º, voelde het vrij fris aan.

We hebben vanmorgen eerst boodschappen gedaan bij de kleine supermarkt die hier is, die is vrij ruim gesorteerd. Omdat er 1 camperplaats en 5 campings zijn, goed gevuld met Fransen die er vaak maanden staan, kun je hier bv blauwaderkaas, camembert en vispaté kopen, zelfs kleine, dure, blikjes foie gras.

Tiznit is nog een vrij jonge stad die in 1881 door sultan Moulay Hassan gesticht werd . Vanuit hier probeerde hij de Amazigh(Berber)stammen in de Souss vlakte onder controle te krijgen. Hij bouwde rondom de door hem gestichte kasbah’s, een lemen muur van 5km lengte. Ook haalde hij Joodse zilversmeden naar de stad. Die zijn naar Israël vertrokken maar Marokkaanse ambachtslieden hadden zich inmiddels ook bekwaamd tot zilversmid. Tiznit staat dan ook bekend om zijn zilveren sieraden, vaak met een hoog bling bling gehalte, er zijn trouwens ook veel(nep)gouden sieraden te koop.

In de loop van de middag zijn we in de stad fruit gaan kopen en hebben we door winkelstraatjes in de Souk gewandeld. Het was nog niet erg druk en we zijn dan ook snel weer naar de camper gegaan vanwege de regenbuitjes.

Tiznit 19-02-2019, dinsdag

Gisterenavond tegen half 12 kwamen er een serieuzere regenbui over zodat de ontvangst van Jinek af en toe gestoord werd en op een gegeven moment er zelfs stilstaand beeld was, toevallig op het moment toen Eva een onderwerp over de vagijn aangekondigde waar enkele dames over zouden discussiëren, wat misschien informatieve alsmede interessante tv had kunnen opleveren, zeker omdat de zelfbenoemd Europees kampioen beffer Herman Brusselmans aan tafel zat om over zijn 84-ste boek te praten, uitgerekend op dat moment hadden wij kut-ontvangst en moesten we de tv uitzetten. De regen is goed tegen het stof en voor de flora zullen we maar zeggen.

Henk en Marita zijn vanmorgen naar Tafraout vertrokken, daar zullen we ze ongetwijfeld weer ontmoeten. Wij wilden aanvankelijk donderdag daar naar toe maar het amandelbloesemfeest is niet dit weekend maar een weekend later. Morgen willen we hier nog naar de wekelijkse souk, donderdag gaan we wellicht niet naar Tafraout maar naar zee voor een paar dagen. Het duurt nl bijna 2 maanden voordat we de zee weer zien omdat we eerst de bergen in gaan en daarna richting de Sahara.

Vanmorgen bij de bakker had ik al de eerste vriend, mon ami, ça va?. De Man begon een verhandeling waarom mannen beter af waren dan vrouwen, ze konden bv niet zwanger worden. Toen hij aan mijn Frans met Nederlandse tongval hoorde dat ik geen Fransman was, ging hij over in het Engels. Marokkanen maken makkelijk contact zoals we al eerder zeiden en met een schouderklap ben je al snel een vriend. Je maakt niet veel mee in andere landen dat je zo vaak welkom wordt geheten in een land, in Marokko is dat heel gebruikelijk, jong en oud doet dat zonder bijbedoelingen.

Vanmorgen zijn we een wandeling gaan maken, een stukje langs de stadsmuren in die rondom de oude stad liggen. De brede boulevard die over de NI loopt, daaraan liggen nieuwe gebouwen en huizen, hoe dat komt daar zullen we morgen of overmorgen over schrijven, het is een heel verhaal. Dan is het ook duidelijk waarom veel Marokkanen Frans spreken, hoewel de meeste mensen dat wel weten.

In de stad is altijd wel wat te zien.

We kwamen op een terrasje Henk en Ingrid tegen, ze heten echt zo maar zijn totaal anders dan dè Henk en Ingrid, die kom je niet tegen op vakantie in Marokko. Henk en Ingrid dus, die logeerden in het hotel in Sidi Rbat, leuke oudere mensen waar we een paar maal een praatje hadden gemaakt. Ze waren nu voor 4 dagen hier in een hotel maar gingen morgen weer terug naar Sidi Rbat omdat het hun daar zo goed bevallen was.

Voor het provinciehuis waren werkloze pas afgestudeerde academici in hongerstaking, op een spandoek stond dat het een schande is dat zo’n rijk land als Marokko zo’n massale werkloosheid kent. Ook schreven ze bij de tent waar ze in verbleven/sliepen op affiches dat de gekozen burgemeester van Tiznit zijn beloften niet nakomt. Zo’n protest was tot voor 20 jaar niet mogelijk, onder de dictatuur van de vader van de huidige koning Mohammed VI, Hassan II. De laatset 10 jaren hebben we protesten en demonstraties toe zien nemen. Alleen kritiek op het koningshuis is uit den boze, zo heeft niemand het in Marokko het over het feit dat de vrouw van M6, prinses Lala Salma, al 2 jaar niet meer in het openbaar is verschenen. Geruchten gaan al een tijd in de buitenlandse pers dat het koningspaar gescheiden is. We zullen daar verder niet op ingaan op het gevaar dat we de roddel en achterklap van een niveau als RTL Boulevard niet kunnen overstijgen, feiten zijn er niet, wel speculaties.

                      Winkeltjes onder de arcaden zodat je  's zomers niet in de brandende zon hoeft te staan

                               De vrouw op de rechterfoto is dan wel traditioneel gekleed maar heeft wel een mobieltje aan het oor

We zijn langs de stadsmuur richting overdekte souk gelopen, daar hebben ze altijd een ruime sortering groenten, ook worden er kippen, andere vleessoorten, olijven en koekjes verkocht. Voordat je de souk op komt en er aan de andere kant weer afgaat, zitten keuterboertjes op de grond allerlei verse kruiden te verkopen, ze worden erg veel gebruikt door Marokkanen. We konden hier mooie sperziebonen op de kop tikken, lekker met pindasaus en kip. Dat zal morgen wel worden, we wilden vanmiddag uit eten maar slaagden er niet in om een restaurant of stalletje met bv brochettes te vinden waar we allebei tevreden over waren.

                                                                                               Stoepverkoop

In Marokko dragen vrouwen nog veel traditionele kleren, je kunt daaraan zien uit welke streek ze komen. In Tiznit en omgeving dragen ze meestal fleurige doeken, niet iedereen zoals je ziet bij de oude vrouw op de linkerfoto. Die draagt een geborduurde rok die ze ook in de Drâ vallei dragen, op bezoek hier?

Daarom eerst maar een nieuw tapijt gekocht om voor de camper te leggen, wel een waarvan de kleur ons beiden aanstond, hebben we in ieder geval wat. Tegen 2 uur kregen we toch wel trek en we realiseerden ons dat we langs een paar tentjes waren gekomen waar ze sandwich met gebakken vis verkochten. Dat leek ons beiden een redelijk alternatief en we hebben gesmuld van een sandwich met visballetjes en patat, gefrituurd in grootmoeders braadpan. En dat voor de ongelooflijke prijs van 10DH,(€0,95), Everdien kon de royale portie niet eens op, zo goedkoop hebben we nog nooit gegeten of het moest zijn toen de frites in Nederland nog f1,- kostte.

Vanmiddag hebben we in de zon zitten lezen, er kon nog een buitje vallen maar het bleef zonnig, wel wat fris met 17º, maar warm in de zon.

Tiznit 20-02-2019, woensdag

Omdat ik niet naar de kapper ga hier, als het nodig is knipt Everdien me wel, moet ik voor het nieuws en de sociale contacten het o.a. van de bakker hebben ‘s morgens . Vanmorgen in gesprek geraakt met een aardige Fransman, die sinds 2005 in Marokko komt. Hij is 79, naast hem stond op de camping een 85-jarige, ik wil niet zeggen dat we een van de jongsten hier zijn, dat was in 2008 toen we voor het eerst weer na lange tijd met de camper naar Marokko gingen wel het geval.

Van het plan om naar de souk te gaan is vanmorgen niets gekomen, geen ramp , we hebben genoeg souks gezien en zullen die ook nog gaan zien. Het was tijd om de koelkast te ontdooien, we staan nu aan de stroom dus dat kwam goed uit.

Bovendien wilde Everdien toch nog even kijken bij de coöperatie van zilversmeden en in de Souk des Bijoutiers. Zij kocht daar niets, ik was een tijdje geleden een ringetje verloren en heb daar een aardige ring gekocht, afgedongen tot 80DH, dat had ik er wel voor over. Omdat het een pinkring was, moest hij door de zilversmid wel kleiner worden gemaakt.

Vanuit Tiznit is nog een tijd het verzet tegen de Franse bezetters geleid. Even een stukje geschiedenis:

Al in een vroeg stadium was Europa en met name Portugal en Spanje, geïnteresseerd in Marokko. In 15^e eeuw maakten deze landen gebruik van interne strijd in Marokko tussen, wat we voor het gemak maar diverse Berberstammen noemen, om steden aan de kust te bezetten, bv Ceuta door Spanje in 1415. Even een sprong vooruit in de geschiedenis: in 1830 had Frankrijk Algerije bezet en hun invloed reikte tot aan de Marokkaanse grens. Rond 1900 was Marokko in een toestand van anarchie geraak onder sultan Abd El Aziz, de opvolger van sultan Moulay Hassan, de stichter van Tiznit. Er werd een conferentie van Algeciras gehouden in 1906 en daar werd de sultan als machthebber erkend maar werden tegelijkertijd de Europese economische belangen vastgelegd(mijnbouw). In 1907 bezetten de Franse troepen enkele belangrijke steden in Marokko. Toen in 1911 een sultan die door Berberstammen in het nauw was gebracht de hulp van Frankrijk in riep,  was dat het begin van een Frans/Spaanse bezetting van Marokko. In 1912 werd de status van Marokko een Frans/Spaans protectoraat . Hoewel op papier 2 achtereen volgende sultans staatshoofd bleven ( als laatste Mohammed V, de grootvader van de huidige koning Mohammed VI), lag de werkelijke macht bij Frankrijk en Spanje. Rabat werd de hoofdstad van de Franse zone en Tetouan van de Spaanse. Frankrijk probeerde zijn macht verder naar het zuiden uit te breiden maar stuitte op verzet.

In 1912 liet El-Hiba zich in de moskee van Tiznit uitroepen tot sultan. Hij probeerde met de zuidelijke stammen Marrakech te bevrijden, maar werd door de Fransen in de pan gehakt. De ‘Blauwe Sultan’, zoals hij genoemd werd, keerde terug naar Taroudant en later naar Tiznit. Vanuit de Anti-Atlas bleef hij de Fransen tot zijn dood in 1919 bestrijden. Vanaf 1930 werd dit gebied van de Tashelhaït (Chleuh) Berbers pas door de Fransen bezet. Later misschien iets over wat het Franse protectoraat inhield.

Toen de rebel, de tegensultan El Hiba uit Tiznit werd verdreven , bezetten de Fransen de stad in 1917 en gebruikten hem als garnizoensstad voor het vreemdelingenlegioen. Het vreemdelingenlegioen heeft een rol gespeeld tijdens de Franse veroveringstochten in Marokko.

In 1956 werd Marokko onafhankelijk en een koninkrijk onder koning Mohammed V.

Tiznit is pas snel gegroeid in de jaren 70 en 80 toen het van strategisch belang werd in het conflict om de Westelijke Sahara. Vooral toen er een grote troepenmacht in de kazerne gevestigd werd groeide de stad, je kunt het nog wel aan de bouw zien dat gebouwen en huizen uit vrij recente tijd dateren. Van economisch belang is dagtoerisme uit Agadir ( en niet te vergeten de talrijke camperaars) wat de kwaliteit en het prijsniveau in de zilversouks niet ten goede is gekomen.

Vanmiddag toen we prikogen hadden gekregen van het lezen en het tijd was om ze te sluiten hoorde ik vaag een geratel waarbij ik aan een AirBbnb rolkoffer moest denken. Of we geitenkaas wilden kopen vroeg Everdien die had gehoord dat ze zachtjes ‘fromage de chèvre ‘riepen. Ze, dat was een tamelijk jong stel dat ons 5 verschillende kazen liet proeven, de oude geitenkaas en ‘kamelenboursin’ , daar hebben we wat van gekocht. Misschien iets te veel maar het kostte dan ook maar 20DH per stuk/kuipje.

Ook onze Franse buren, die samen reizen, vertrekken morgen , zij gaan naar Tafraout. De ene buurman kende Nederland een beetje, hij had begin jaren ’70 in Rotterdam ‘in de petroleum’ gewerkt. Wij wachten nog een paar dagen, we kregen een mailtje van campervrienden die er al even staan dat de nachten nog erg koud zijn en er de laatste dagen een frisse wind stond overdag.