Artziniega 19-09-2022, zondag
Vanmorgen vertrokken na een nacht waarin aanvankelijk nog wat regen viel. Het werd tamelijk zonnig toen we richting Bilbao reden waardoor we af en toe prachtig over de zee konden kijken. Op een gegeven moment verscheen de mededeling op de kilometerteller dat het peil van de AdBleu laag was en bijgevuld moest worden. Wel eens van gehoord, zouden ze dat bij ieder pomp hebben? De eerste de beste pomp in een dorpje in ieder geval wel, de vuldop zit naast de dieseldop. Ad blue zit in moderne dieselmotoren als bijvoeging. Het is ontwikkeld om de voor mens en milieu schadelijke uitstoot van stikstofoxiden (NOx) door dieselvoertuigen om te zetten in ongevaarlijke stoffen.
De laatste 15 km naar het dorp was weliswaar mooi maar was wel een aaneenschakeling van verkeersdrempels, niet te geloven zo veel. Slecht voor het dieselverbruik, constant afremmen en weer optrekken, het verbruik is toch al hoog door de alkoof, we zullen dat nog wel uitrekenen.
Het aardige dorp Artziniega gezien vanaf de cp
Artziniega is een aardig dorp met een historisch centrum met niet echte monumenten, wel een paar aardige gebouwen en leuke straatjes. Er is een etnografisch museum maar die is op zondag en maandag gesloten.
En je zit hier op de scheidingslijn van de tapascultuur en de pintxos die vooral in Baskenland populair is. Dus je kunt van 2 walletjes mee eten, wat we dan ook gedaan hebben. Bij een bar konden we een token voor elektra kopen en daar kwam buiten net een tafeltje vrij. Een pintxo met tonijn en milde pepers en als tapas waarschijnlijk de beste calamares ( geen fabrieksringen maar lange stukjes ) en gefrituurde groenten in beslag die we ooit gegeten hebben. En de prijs was van dien aard dat we morgen maar weer uit eten gaan.
Het begon te betrekken toen we vanavond terug kwamen uit het dorp. Achter het gebouw, een sportcentrum, is de cp.
In het begin van de avond hoorden we een drumband, dat klonk zo swingend dat we dachten, kom we lopen weer naar het dorp om te kijken. Bleek dat de band oefende achter een school een paar honderd meter verwijderd van de cp. Omdat het nog 27º was zijn we naar het dorp gelopen en hebben nog even op een terrasje gezeten. Niet te lang want er kwamen donker wolken uit de bergen en we vertrouwden het niet helemaal hoewel een app later op de avond lichte regen voorspelde. Maar we hadden het goed ingeschat, een kwartier nadat we weer in de camper waren begon het te druppelen en daarna viel er een bui.
Toen we vanmiddag kwamen stonden er 5 campers, we hadden het laatste plekje. In de loop van de middag en avond zijn de Spaanse campers vertrokken zodat we nu met 3 campers staan, we hebben Engelse buren en er staat nog een Duitse camper.
Het was weer heerlijk weer, half bewolkt en 28º met een matige wind.
Salvatierra/Agurain(Baskisch) 20-06-2022, maandag
Gisterenavond nog wat buitjes gehad waardoor er weer Saharazand op de camper is gekomen. We wilden aanvankelijk naar Vitoria Gasteiz gaan maar het is Salvatierra geworden, 40km verder. En wel om 2 redenen, in Vitoria zou er ’s middags wat regen kunnen vallen en ten tweede ook in Spanje neemt het aantal besmettingen toe en hier in Baskenland, evenals in Cantabrië, worden veel minder mondkapjes gedragen dan we elders in Spanje gezien hebben, mensen zoenen en omhelzen elkaar ook. Omdat we morgen ook al naar een grote stad gaan, Pamplona, vinden we 2x teveel van het goede, ook ingegeven doordat Everdien vannacht een niesbui kreeg, verder niets aan de hand.
De kerk Santa Maria in Salvatierre.
Salvatierre ligt in een dal omgeven door graanvelden en bergen. Het is een dorp met bijna 5.000 inwoners met een klein historisch centrum. Er zijn 3 kerken en er zijn mooie gebouwen en aan een aantal van deze historische gebouwen gebouwen zijn heraldieke reliëfs. Ook hier weer mooie straatjes met huizen met balkon-erkers en overstekende dakgoten. Er was een manifestatie gaande om te pensioenen te verhogen, dit was op een mooi pleintje , er deden veel mannen met racefietsen en bijpassende kleding mee. Er werd gezongen door enkele vrouwen en er waren toespraken door vakbondsleiders. Er werd afgesloten met een gezamenlijke maaltijd, heerlijk land toch. We kennen dit soort manifestaties oa van vorig jaar uit Balmaseda waar we die ook gezien hebben. Ze vinden elke maandag plaats in diverse Spaanse steden en dorpen, dit al 4 jaar lang. We zijn verder rondgewandeld en het was jammer dat een heel mooi pleintje helemaal op de schop lag, huizen werden half aan het oog onttrokken door hekwerk.
Er wordt kennelijk wat keramiek geproduceerd in Salvatierre, er is een muur met tableau's.
We gingen op zoek naar tapas/pintxos zoals we onszelf gisteren hadden beloofd. In een bar hadden ze alleen nog maar Patatas Bravas, ook goed, we hadden trek gekregen. Gratis kregen we daar een ouwehoer bij, een Bask die in Parijs had gewoond. Eerst binnen toen we wat wat aan de bar bestelden , toen was het nog leuk, maar hij volgde ons toen we buiten op het terras gingen zitten, zwaan-kleef-aan. Hij begon af te geven op de vakbonden en de ergernis van Everdien was kennelijk zichtbaar, “verstaat jouw vrouw geen Frans of is ze moe?.” Saved by the bell kwamen de Patatas Bravas en toen had hij gelukkig het fatsoen om weg te gaan.
Wat voorbeelden van heraldieke reliëfs in Salvatierre.
Daarna zijn we naar een andere bar gegaan voor heerlijke pintxos met oa boquerones en de andere met cancrejo/eiersalade. Het was inmiddels half 4 geweest toen we weer met een voldaan gevoel naar de camper liepen, lekker gegeten en een goede keuze om naar dit dorp te gaan. Het was na een half bewolkte dag inmiddels helemaal bewolkt geworden en het werd 23º. Er staat 1 andere Spaanse camper hier, 2 jonge meiden met een kind en een hond, die inmiddels weer met een auto zijn vertrokken.
Pamplona 21-06-2022, dinsdag.
Het was slechts een kleine 70km naar Pamplona, waar we op een cp niet ver van het centrum staan. Pamplona is de hoofdstad van de regio Navarra en ligt tegen Frankrijk en Baskenland aan. Dat laatste is merkbaar aan de grote hoeveelheid Basken die er wonen en vrijwel alle standbeelden hebben een rode halsdoek om, een Baskische traditie, die halsdoek.
De bruisende oude binnenstad van de erg mooie stad Pamplona
Deel van het Museum van Navarra , gevestigd in een voormalig ziekenhuis. Het museum heeft een mooie 16e eeuwse platereske voorgevel.
We zijn naar het oude centrum geweest, een knaapje van een jaar 12 die goed Engels sprak wees ons de weg. Je kon met een lift naar de oude stad, de Casco Viejo en waren meteen verrast door de prachtige uitstraling van de stad. Hoge kleurrijke huizen en gebouwen, vooral in pasteltinten, mooie straten, breder natuurlijk dan we van de dorpen gewend zijn met toch ook weer balkonerkers.
Via het gemeentehuis zijn we door het bruisende centrum naar de kathedraal gewandeld, leuke winkels, galerieën en zelfs een winkel met alle benodigdheden voor pelgrims onderweg naar Santiago, Pamplona is ook een pelgrimstad, naast dat het natuurlijk bekend is van het stierenrennen door de straten, het Sant Fermin feest in juli, niet zo feestelijk voor de stieren trouwens.
Een van de kapellen in de kathedraal, niet duidelijk is wie dit is, we dachten de zwarte madonna, maar vinden geen info.
Weer een andere kapel, geen idee welke religieuze gebeurtenis hier wordt verteld.
Veel van deze gouden altaren (foto rechts)
De kathedraal ziet er van buiten niet zo mooi uit, de indrukwekkende schoonheid zit hem van binnen. Daar vind je de oude gotische kerk, terwijl de façade uit de 18e eeuw neoklassiek is. Het interieur is de ouderwetse katholieke pracht praal met talrijke kapelletjes met veel gouden bijbelse taferelen en schilderijen . Voor de €4,- entree mag je ook het aangebouwde klooster en het bijbehorende museum bezoeken. We zijn daar wel een tijdje zoet geweest met het ons vergapen aan al het moois wat we zagen, wel weer veel natuurlijk zo alles bij elkaar want overal was wat te zien. De gotische bogen, plafonds, de vloeren, beelden en beeldjes hoog aan de muur te veel om op te noemen en te onthouden. Foto’s maken was moeilijk in het donkere gebouw , niet flitsen, daardoor zijn foto’s deels mislukt of niet scherp.
De binnenplaats van het klooster
In een hoek van de kloostergang deze beelden
Jammer was dat het mooie vierkante plein Plaza de Castillo deels aan het oog werd onttrokken doordat er witte schuttingen stonden van een of andere gebeurtenis. De muziektent in het midden en de mooie 18e eeuwse huizen met zuilengalerijen er omheen kwamen niet goed tot hun recht. Hier zijn ook veel bars en restaurants en de winkelstraten komen hierop uit, het is het hart van de stad..
Het anders zo mooi Plaza de Castillio wordt gedeeltelijk ontsierd door witte schuttingen.
Wat foto's van de 18e eeuwse huizen die om het Plaza de Castillio staan. Het plein heet zo omdat hier vroeger een kasteel stond.
We zijn nog naar het Plaza de Torros gewandeld maar dit is alleen interessant om zijn arena die je kunt bezoeken. Hoewel dit natuurlijk ook Spaanse cultuur is hadden we daar echt geen zin aan. Wel in pintxos, Pamplona is een van de gastronomische hoofdsteden van Spanje en laten wij nu uitgerekend bij bar Gaucho belanden waar we overheerlijke pintxos hebben gegeten. Zij hebben wel eens een prijs gewonnen als beste pintxos maker in de regio Navarra. We hebben oa een bakje met langzaam gegaard zacht truffel ei in een romige paddestoelensaus met mini frietjes, roquefortcreme met ham op een stukje meergranenbrood, toast met vissalade, plakjes zalm en glasaaltjes etc, als ik het typ loopt het water me weer uit de mond
Je ontkomt er niet aan , Pamplona is natuurlijk wereldberoemd om zijn stierenrennen, in juli, de San Fermin feesten.
Standbeeld wat de eenheid van Navarra en Spanje moet uitdrukken
We zijn weer langzaam terug gewandeld naar de camper, niet met de lift maar langs een mooi park , wellicht dat we die morgen nog kunnen bezoeken als het weer meevalt. Want was het vandaag half bewolkt en wat benauwd met 32º, er wordt onweer voor vannacht en morgen voorspeld door een aantal apps.
Pamplona 22-06-2022, woensdag
Er stonden vannacht hier 22 campers, verschillende nationaliteiten, het merendeel Fransen, niet zo vreemd natuurlijk omdat Pamplona niet zo ver van Frankrijk is.
Vannacht was er om een uur of 3 een fikse bui, toch trokken de zwaarste buien met onweer en veel neerslag net langs Pamplona. Gelukkig wordt het door de regen een aangenamere dag om de stad te bezoeken. Trouwens blikseminslagen waren ook de oorzaak van de enorme bosbrand in de provincie Zamora waarbij 31.000 ha bos werd vernietigd. Het was de grootste bosbrand in 100 jaar in Spanje. Ook ten zuiden van Pamplona hebben bosbranden gewoed, die zijn nu onder controle, niet nadat ze 10.000ha bos hebben verwoest. Gisteren zagen we nog blushelikopters.
Bij het museum, gevestigd in een oud ziekenhuis, behoort ook. een kleine kapel. die bij het ziekenhuis hoorde. Het hoofdaltaar.
Bovenste deel hoofdaltaar.
Rechts: religieuze vertelling, te beginnen bij de kruisiging bovenaan. Veder rijkt aan onze religieuze kennis niet.
Uiterst rechts een zij-altaar .
Wat ons gisteren opviel was dat we in de stad tamelijk veel junks zagen, iets wat we in andere steden eigenlijk niet hebben gezien. Waarom er hier meer junks zijn, geen idee. Naast de cp zit een centrum voor daklozen, waaronder alcoholisten en junks. Gisterenavond kwam een jonge junk om geld bedelen bij ons maar we weigerden om iets te geven.
Vanmorgen voordat we de stad ingingen nog even de ANWB gebeld hoe het zit met het transport van onze camper. Vrijdag wordt hij opgehaald vanuit Valladolid en naar ‘het zuiden van Nederland’ naar een depot getransporteerd. Onbekend is wanneer hij naar onze garage in Vierakker wordt getransporteerd.
Het museum van Navarra in Pamplona met rechts de kapel.
We zijn naar het mooie museum van Navarra geweest, waarvan we gisteren alleen de buitenkant hadden gezien. Het museum toont aan de hand van archeologische vondsten de geschiedenis van Navarra vanaf de prehistorie. Aangezien Pamplona gesticht werd door de Romeinen in 75 v.c. , zijn er uit die periode de nodige dingen te bewonderen. Allerlei voorwerpen en beelden, schilderijen worden tentoongesteld in diverse ruimtes, bv het ijzeren tijdperk, de Romeinse periode, de Islamitische, etc. Er zijn tamelijk veel mozaïeken uit Romeinse villa’s, er zijn gotische en barokke muurschilderingen uit kerken en kloosters.
Een van de Romeinse zalen
Sommige mozaïeken zijn zo groot dat er slechts een detail van kan worden weergegeven. Allemaal afkomstig uit Romeinse villa's.
Er is een prachtig bewerkt ivoren kistje met Islamitische motieven, een van de pronkstukken van het museum. Daarnaast waren er nog 2 tentoonstellingen van hedendaagse kunstenaars in het gebouw die van binnen gedeeltelijk blauw is geschilderd, de kleur die je in het Marokkaanse Chefchaouen ziet, behoorlijk gewaagd vonden we. Omdat 3 verdiepingen vanwege verbouwingen tijdelijk gesloten zijn was de toegang gratis. Op die bevonden zich de geschiedenis van de late middeleeuwen t/m de 20ste eeuw.
Een van de 6 pronkstukken van het museum: een klein ivoren doosje afkomstig uit werkplaatsen in Córdoba te tijde van het Islamitische rijk. Alle zijden zijn rijkelijk gedecoreerd en wat heel bijzonder is, niet alleen met dier- en bloemmotieven maar ook menselijke afbeeldingen. (1004-1005)
Bovenstuk pilaar, dit vertelt het verhaal van Job. Jammer van de foeilelijke belichting, ook een van de pronkstukken.
De aankomst in Rome in 306 van Keizer Constantijn de Grote
Rechts nog een pronkstuk: Het lijden van Christus, een meesterwerk in de middeleeuwse kunst, met ook weer een religieus narratief. Gotische kunst uit 1335 geschilderd door de van origine Franse artiest die in Pamplona woonde. Afkomstig uit de kathedraal van Pamplona
We hebben wat door de stad gedwaald, winkels bekeken, en wilden nog de citadel bezichtigen. Deze was lelijk van de buitenkant, dat hadden we al gelezen, moet mooi van binnen zijn maar het werd tijd om ons eigen innerlijk te verwennen, de laatste dag dat we in Spanje zijn. Dus zochten we een bar uit waar veel verschillende pintxos in de vitrine op de bar lagen en hebben daar heerlijke pintxos gegeten, echter minder verfijnd dan gisteren. Kom laten we eens goed uitpakken, we gaan weer naar bar Gaucho waar we gisteren ons zo hebben laten verwennen. Daar gekomen puilde de zaak uit, er stonden wel 20 mensen te wachten voor de bar. We zijn toen door een paar andere bars gelopen om te kijken of we een aantrekkelijk aanbod van pintxos konden vinden en bij de 4e was het raak. Ook lekker hier en we deden zelfs een idee voor thuis op.
Straat met veel pintxo bars waarvan wij er in een gegeten hebben, hoezo een bruisende stad?
Nog wat foto's van deze imponerende mooie stad. Waarom we er nog niet eerder zijn geweest is me een raadsel, misschien vanwege de negatieve associaties met het stierenrennen?
Tijd om naar de camper te gaan, Pamplona is een heerlijk bruisende stad, niet te geloven hoeveel mensen er op terrasje en in de bars, restaurantjes zitten te eten op een doordeweekse dag. Overal waren er werkzaamheden als voorbereiding op de San Ferminfeesten die hier op 7 juli beginnen.
Het was half bewolkt, er was onweer voorspeld die uit bleef en het werd 26º. Waren we vannacht de enige Nederlandse camper, nu staan er 4, ook onze buren, die we later in het centrum nog ontmoetten zijn Nederlands.
Klik hier voor het vervolg van deel 10 terugreis lente Spanje, deel 10